Ms Cl?odhna Nic Gafraidh:

Tá taithí agam a bheith ag obair le daltaí meánscoile. D’fhreastail mé ar bhreis is 150 scoil nuair a bhí mé ag obair le Conradh na Gaeilge ag tabhairt ceardlann dóibh. Tá sé brónach le feiceáil go bhfuil siad chomh paiseanta faoin nGaeilge agus nach raibh fiú scoil amach nach raibh 90% den tseomra paiseanta faoin teanga agus ag iarraidh an teanga a fhoghlaim ann, ach níl an caighdeán ró-mhaith acu. Is sa mheánscoil a chailleann muid daoine leis an nGaeilge. Ní haon cabhair í go bhfuil easpa Gaelcholáistí ann.

Maidir le coláistí samhraidh, bhí mé i gcoláiste Spleodar ó bhí mé 12 aois go dtí dhá bhliain ó shín, ag obair mar chinnire, ard-chinnire agus cúntóir. Tá an difríocht a dhéanann sé sin le feiceáil. Tá daltaí feicthe agam a thagann isteach ar an gcéad lá den chúrsa le habairt nó dhó as Gaeilge agus, tar éis trí sheachtain sa Ghaeltacht, tá siad a bheag nó a mhór líofa. Tá sé sin go hálainn le feiceáil go bhfuil muinín acu ina dteanga dúchais. Is gá go mbeadh an ceart ag gach uile dalta sa tír oideachas a fháil trí Ghaeilge más é sin atá uaidh nó uaithi. Is gá go mbeadh an ceart aige nó aici dul chun na Gaeltachta agus tréimhse a chaitheamh ansin because déanann sin an difríocht dóibh. Tá sé feicthe agam thar na samhraí ar fad.