Oireachtas Joint and Select Committees

Friday, 8 March 2024

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Cathair na Gaillimhe, Cathair na Gaeilge: Plé

Mr. Marcus ? Conaire:

Rinne mé tagairt do leath de sin sa cheist ar ball. Is rud agus ceist bheo atá ann faoi láthair. I bhfianaise an cheistneora atá curtha amach, atá súil againn a bheith ar ais ag Roinn na Gaeltachta, tá sé sin ag iarraidh a fháil amach agus ag breathnú isteach ar inniúlacht. I bhfianaise na gceisteanna sin, tharraingeamar anuas leis an rannóg acmhainní daonna atá againn gur cosúil linn go bhfuil daoine, go mór mór mar tá go leor daoine a dhéanann iarratas, mar shampla, i mBéarla, nach bhfeiceann go bhfuil buntáiste ann a bheith ag déanamh iarratais i nGaeilge, nó b'fhéidir go gceapann siad gur fearr é a chur isteach i mBéarla mar, i ndeireadh na dála, is ról innealtóireachta is dócha a bheadh ann agus go bhfuil siad ag plé le cuótaí dá gcuid oifigí féin. Is éard atá á rá agam agus is í an cheist atáim féin ag iarraidh teacht air, i bhfianaise an Achta agus an 20% as seo go ceann sé bliana, ná céard atá le déanamh againn le Gaeilgeoirí a mhealladh isteach sa chomhairle? Ní léir dom go bhfuil aon phróiseas ann i láthair na huaire, cé is moite go mb'fhéidir ag leibhéal áirithe go mbíonn deis, abair, scrúdú Gaeilge a dhéanamh. Ach tá eolas agam ar fhostaithe a bhíonn beagnach ag cur a gcuid cumas Gaeilge i gceilt mar tá an-éileamh go deo i dtaobh sin.

I mo ról féin go minic, tugtar isteach rudaí nár cheart nó nach ról d’oifigeach Gaeilge é ach go bhfuil sé, go bunúsach, ag cur tine amach trí choirnéal difriúil den teach. Ag an am céanna, in amanna, bíonn deifir le hathrú a dhéanamh ar pholasaí nó aistriúchán, nó rudaí beaga mar sin. Go minic, ní thugtar aitheantas do na daoine atá ann agus ní fheiceann na daoine sin an cumas sin ach mar chineál crá croí agus ní labhraíonn siad Gaeilge. Chuir mé amach rud éigin faoi seo le fíorghairid. Tá sé beagáinín truamhéalach. Arís, ní cheapaim go bhfuil na ceisteanna sin cíortha. Is é sin mo bharúil mar níor chuala mé ar ais ón rannóg acmhainní daonna ach ba cheart go mbeadh sé sin níos soiléire. Go deimhin cinnte domsa, mar oifigeach Gaeilge, mura bhfuil sé ar m’eolas faoin am seo, b'fhéidir gur ceist an-mhaith í chun am a chaitheamh air.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.