Ms Br?d N? Chongh?ile:

Tá áthas orm go raibh taithí mhaith ag an Teachta agus é ag siúl síos Sráid na Siopaí i gcathair na Gaillimhe aréir. Maidir le cultúrlann, nuair a bhí muidne ag smaoineamh ar an lárionad do chathair na Gaillimhe, bhí muid ag breathnú ar Dhoire, ar Bhéal Feirste agus ar na ceantair sin ina bhfuil macasamhail den chineál rud a raibh muid ag smaoineamh ar, cé go raibh muid ag smaoineamh ar rud beagán níos leithne. Nuair a bhíonn muid ag plé leis an gcathair agus ag iarraidh an siombalachas ó thaobh comharthaíochta a fhorbairt, dá shiúlfá deich nóiméad isteach go dtí an chathair, d'aithneofá tú go bhfuil tú in áit éigin dhifriúil agus uathúil. Ag an am céanna, nuair a bhí muid ag ullmhú an plean teanga agus ár straitéis, bhí daoine ag rá linn nach bhfuil aon áit le dul i nGaillimh ach pubanna. Níl chuile dhuine ag iarraidh dul isteach in amharclann ach an oiread. Bhí siad ag iarraidh dul áit éigin le go mbeidh siad in ann taithí a fháil ar chultúr na Gaeltachta agus na Gaeilge. Arís, níl chuile duine ag iarraidh dul amach faoin tuath. Bhí siad ag iarraidh buzz na cathrach. Is é sin an áit as ar tháinig an smaoineamh chun lárionad cultúrtha a bhunú. Bhí muid ag iarraidh é a cheangal le turasóirí chun go mbeidh áit éigin eile le dul acu nuair a thagann siad go dtí an chathair agus chun go n-aireoidh siad, go mblaisfidh siad agus go bhfeicfidh siad an Ghaeilge agus an saibhreas a théann léi ó thaobh amhránaíochta agus ceardaíochta.

Is rud tábhachtach eile a tháinig aníos sa phlé a bhí againn agus muid ag ullmhú na tuairisce ná go raibh daoine óga ag rá go raibh siad ag iarraidh áit éigin le dul ann. Bhí siad ag iarraidh go mbeadh sé nádúrtha. Ní raibh siad ag iarraidh dul isteach i seomra ranga agus ní raibh siad ag iarraidh léacht staire faoin nGaeilge. Bhí siad ag iarraidh a bheith ag imirt leadóige nó dul ag ól cupán caife. Bhí siad ag iarraidh a shaoil a chaitheamh trí mheán na Gaeilge in áit gur féidir leo dul isteach ann. Agus é sin ráite, tá cúpla áit i nGaillimh cheana féin. San eolaire gnó Gaillimh le Gaeilge, feicfidh tú go bhfuil áiteanna ann ach ní bhíonn siad ansin chuile lá. Bheadh sé sin an-tairbhiúil d'aon chathair, Dún Garbhán san áireamh. Níl aon fháth nach bhféadfadh sé oibriú ansin chomh maith. Uaireanta, tá na Gaeilgeoirí muiníneach go leor. Gabhfaidh siad isteach in aon áit sa lá atá inniu ann. Is é sin an taithí atá agam. Bíonn daoine nach bhfuil an Ghaeilge atá acu ró-líofa ruidín beag faiteach. Tá siad fós ann. Dá mbeadh lárionad cultúrtha Gaeilge againn ina gcuirfear fáilte roimh gach duine, bheadh sé sin ag cuidiú leis an teanga. Chomh maith leis sin, bheadh sé ag cothú fostaíochta agus bheadh sé ceangailte isteach go dtí an turasóireacht. Ag an am céanna, bheadh sé ag treisiú na teanga Gaeilge.