Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 17 May 2023

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Ceannteidil an Bhille um Údarás na Gaeltachta (Leasú), 2022: Grinnscrúdú Réamhreachtach (Atógáil)

Photo of Catherine ConnollyCatherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Okay. Bhí tuairimí éagsúla ó thaobh gá na gcoistí seo. An bhfuil na finnéithe ag rá go bhfuil gá tuilleadh cumhachtaí a thabhairt dóibh? Cuirfidh mé na ceisteanna agus is féidir leo teacht ar ais. An bhfuil gá le tuilleadh cumhachtaí nó an iad coistí comhairliúcháin atá i gceist nó cibé rud?

Tá sé suntasach go bhfuil leathanach go leith in aighneacht Anna Ní Ghallachair faoi chumas teanga. Is iontach an rud é. Bhí duine os ár gcomhair a bhí den tuairim gur masla é tástáil teanga. Tá leathanach go leith anseo ag cur in iúl chomh tábhachtach atá cumas sa Ghaeilge.

Agus mé féin ag streachailt leis an nGaeilge le fada, tuigim an deacracht atá againn go léir na cáipéisí a léamh trí Ghaeilge. Ní mór dom a rá go bhfuil sé deacair iad a fháil i nGaeilge i dtús báire ach, nuair atá siad os ár gcomhair, bíonn sé deacair iad a léamh. Tá cumas faoi leith ag teastáil. Tá sé sin ráite go neamhbhalbh agus fáiltím roimhe sin toisc go gceapaim gur chur i gcéill a bheadh ann gan é sin a rá, bunaithe ar mo thaithí féin ar choistí éagsúla, an coiste seo san áireamh. B'fhéidir go bhfuil bealach eile seachas tástáil B2 ann chun a chinntiú go bhfuil cumas Gaeilge ag daoine. B'fhéidir go mbeidh na finnéithe in ann teacht ar ais go dtí an pointe sin. An bhfuil bealach eile chun é sin a chinntiú, taobh amuigh de thástáil B2?

Labhróidh mé ar chothromaíocht inscne. Tá sé deacair i gcónaí. Is dóigh go bhfuil na mná róchiallmhar chun a bheith bainteach le haon rud ó thaobh cúrsaí polaitíochta nó coistí. Níl an chiall chéanna agam. Rinne mé dearmad ar an riail "duine amháin, tuarastal amháin". An bhfuil na finnéithe ag rá gur constaic é sin nó gur féidir constaic a bheadh ann? Is bealach eile iad cuótaí ó thaobh toghchán. Beidh dhá phróiseas i gceist, na ceapacháin agus na toghcháin. B'fhéidir go bhfuil na finnéithe ag rá go mbeidh an dualgas ar an gcóras ceapacháin cothromaíocht inscne a chinntiú.

Tá ceist ó thaobh Údarás na Gaeltachta agam do Mhicheál Ó hÉanaigh. Luaigh sé stoc foirgneamh. Ní raibh mé chun é seo a ardú because beidh sé á ardú agam sa Dáil amárach. Luaigh sé gur buntáiste mór a bhí ann stoc foirgneamh a bheith ag an údarás agus aontaím leis. Is dócha go bhfuil an t-údarás i mbun oibre faoi láthair chun caoi a chur ar na foirgnimh atá fágtha. Is fadhb amháin í sin. Is í an fhadhb eile ná foirgnimh bhreise a fháil. Tá sé ráite ag Micheál Ó hÉanaigh go bhfuil réimse leathan cúraimí ag Údarás na Gaeltachta i gcodarsnacht le heagraíochtaí eile. Dúirt Anna Ní Ghallachair go bhfuil an t-údarás ag feidhmiú cosúil leis an IDA nó Enterprise Ireland. B'fhéidir go raibh míthuiscint ar mo thaobh.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.