Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 8 March 2023

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Seachtain na Gaeilge: Cruinniú leis na Scoileanna

Photo of Catherine ConnollyCatherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Gabhaim buíochas leis na finnéithe arís. Cuirim sé iontas orm an méid muiníne atá acu agus an méid oibre atá curtha isteach acu san ábhar seo agus an dá ábhar eile.

Ag smaoineamh siar ar an trí toghchán deireanach, níor éirigh liom suíochán a fháil in 2011 agus d’éirigh liom in 2016 agus 2020. An fáth a luaim sin ná is na hábhair ceanann céanna a bhí á bplé ag na doirse i gcónaí. Seirbhísí poiblí an rud a bhí á lorg ag daoine; é sin agus macántacht faoi athrú aeráide. D’éirigh leis an Freasúra in 2019 rud éigin a dhéanamh le bhúr dtacaíocht. Bhí na gasúir ar na sráideanna ag impí orthu rud éigin a dhéanamh. De bharr an bhrú uilig, d’fhógair an Rialtas ag an am sin, in 2019, géarchéim athrú aeráide. Go hoifigiúil, tá géarchéim fógartha againn ó thaobh athrú aeráide agus ó thaobh bithéagsúlachta de. An bhfuil dul chun déanta ó shin? Tá agus níl. Cé gur thír shaibhir í Éire, tá an t-uafás aisíocaíochtaí ag dul amach agus ní féidir glacadh le sin.

Tá ról againn go léir, áfach. Tá ról agamsa mar Theachta agus mar chuid den Fhreasúra. Tá ról ag na finnéithe freisin. Ní mór dóibh a chuimhniú ar cad atá á dhéanamh acusan leis na phones nach bhfuil chomh meabhrach is a cheapann muid agus cárbh as do na rudaí a dhéanann an fón agus na coinníollacha oibre atá ann do na daoine i mbun an saghas oibre seo. Ní mór dóibh cuimhniú ar na batteries do na electric cars chomh maith. Ní mór dúinn machnamh a dhéanamh ar ár saoil féin. Mar pholaiteoir, tá gá dúinn rud éigin a dhéanamh. Cad iad na bearta atá á dhéanamh againn? Go teoiriciúil, tá a lán déanta. Tá plean athrú aeráide curtha i bhfeidhm; táimid ag fanacht ar na céimeanna faoi leith anois atá ag tógáil ar na céimeanna eile.

Is gá cogaí a chuir san áireamh freisin. Má leanaimid ar aghaidh le cogaí leanúnacha, ní bheidh aon fhiúntas ann bheith ag caint faoi athrú aeráide mar beidh aisíocaíochtaí ag méadú an t-am uilig. Chomh maith le sin, tá orainn smaoineamh ar an gcumhacht atá ag na comhlachtaí móra agus ar na doirse atá oscailte dóibh a thugann deis dóibh labhairt leis na rialtais éagsúla. Is féidir linne rud éigin a dhéanamh agus is féidir libhse rud éigin a dhéanamh freisin ar scála beag. Tá plean mór le déanamh ansin agus bearta le déanamh de réir ár mbriathar ó thaobh na géarchéime agus na práinne atá fógartha againn. Níl drogall ar bith orm a rá go bhfuil brú leanúnach ó na finnéithe agus daoine óga eile na tíre ag teastáil chun a chinntiú go ndéanfar na bearta sin.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.