Ms Niamh N? Mhuir?:

A dhaoine uaisle, is mór an onóir dom a bheith anseo chun labhairt leis an gcoiste agus tá mé an-bhuíoch as an deis seo teacht chuig Dáil Éireann inniu. Leis an ábhar seo a phlé mar is ceart, caithfidh tuiscint a bheith againn faoi cad is brí le hathrú aeráide. Dar leis an UN, is é atá i gceist le hathrú aeráide ná athruithe fad-téarmacha maidir le teocht agus patrúin aimsire. Thig leis na hathruithe seo a bheith nádúrtha, ach ón 18ú haois, ar an drochuair, tá na hathruithe seo ann mar gheall ar an chine daonna, go háirithe mar gheall go ndónn muid breosla iontaise, cosúil le gual, ola agus gás, rud a chothaíonn gás a cheapann teas san atmaisféar.

Síleann muid nach rachaidh athrú aeráide i bhfeidhm orainn agus go mbeidh an deireadh i bhfad ar shiúl uainn ach níl sé seo fíor. Ach mar gheall air seo, áfach, measann muid nach gcaithfidh muid rud ar bith a dhéanamh faoi, ach caithfidh muid gníomhú ina leith seo. Faoin bhliain 2050, caithfidh gach tír ar domhan neodracht carbóin a bheith acu nó beidh dochar do-athraithe déanta don timpeallacht. Mar sin de, tá 27 bliain fágtha againn le rud éigin a dhéanamh faoi seo.

Tá muid i bhfad ró-fhéinchúiseach sa lá atá inniu ann, go háirithe le méadú na meáin shóisialta le blianta beaga anuas. Tá níos mó suime ag daoine in TikTok agus Instagram in áit an domhan a chaomhnú. Ní hé seo le rá nach bhfuil muid ábalta sult a bhaint as na rudaí seo mar go gcaithfidh mé admháil go gcaithim féin cúpla uair sa lá ar mo ghuthán, ach ba chóir dúinn aire a thabhairt don timpeallacht fosta.

Tá a fhios againn go léir go mbíonn aimsir na tíre seo fuar, fliuch agus gaofar. B’fhéidir go bhfuil cuid againn ann a shíleann nach mbeadh sé go holc méadú cúpla céim ceinteagrád a bheith againn, ach i mo bharúil, tá sé seo go hiomlán leithleach. Tá áiteanna atá buailte leis an triomach agus falscaí mar gheall air seo.

Tá an t-ádh dearg orainn nach bhfuil sé seo ag tarlú sa tír seo, ach is dócha go mbeidh sé má leanann muid ar aghaidh mar seo. Caithfimid smaoineamh ar na glúnta atá le teacht inár ndiaidh. Ar mhaith leat go mbeidh bás i ndán dóibh nó i ndán do gach duine ar domhan? Tá athrú meoin iomlán de dhíth orainn mar náisiúin. Táimid báite i bplaisteach, ní hamháin sna buidéil aonúsáide ach freisin san éadach a chaithimid. Cé go bhfuil farraigí fiáine thart timpeall orainn, níl go leor muilte gaoithe againn. Níl an leas ceart bainte as an ghrian ach an oiread. Is féidir linn smaoineamh fiú ar an méid carbóin a d’úsáid muid inniu le teacht go Baile Átha Cliath. Cén fáth nach bhfuil busanna ann a úsáideann cadhnraí nó hidrigin? Bíonn tionchar mór ag na mionrudaí ar ár saol agus tagann athraithe uainn agus uaibhse, a ionadaithe tofa. Is éifeachtaí mealladh agus bagairt ar ndóigh agus tiocfaidh an dá rud ón institiúid seo ach níl mórán ama fágtha. Ar shuíomh Idirlín Imperial College London, tugtar liosta de na rudaí is fearr le déanamh in aghaidh athrú aeráide. Ag barr an liosta, deirtear linn ár dtuairimí a chur chun tosaigh chuig ár bhfeisirí parlaiminte agus is é sin an rud atá mé ag déanamh. Tá mé ag impí oraibh. Mar a deir an seanfhocal, "Ní neart go cur le chéile" agus mar sin, caithfidh muid uilig obair a dhéanamh le dul i ngleic le téamh domhanda.