Éamon Ó Cuív (Galway West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Is ábhar thar a beith spéisiúil é seo agus rinneadh cuid dár gcainteoirí tagairt don neodracht sa Dara Cogadh Domhanda. Ní rachaidh mé isteach go mion sa scéal ach dúirt Aoibhínn Ní Cheallaigh rud amháin atá thar a bheith fíor. Tá sé éasca a bheith ag caint ar chogadh, mura bhfaca tú nó mura raibh tú páirteach riamh ann. Is é an rud ba cheart dúinn a bheith cuimhneamh air ná go raibh aontas iomlán ann in Oireachtas Éireann ar gach aon taobh ag na daoine a leag amach polasaí neodrachta na tíre seo sa Dara Cogadh Domhanda, seachas ó dhuine amháin. Bhí siad tar éis a bheith i gcogadh iad féin, í gCogadh na Saoirse, agus thuig siad cogadh ar bhealach, buíochas le Dia, nach dtuigeann muid. Is dócha go bhfuil sé sin tábhachtach.

Is é an rud eile atá spéisiúil ná go gcaithfidh polasaí eachtrach tíre a bheith solúbtha. Nuair a rinneadh buamáil ar Bhéal Feirste, cuireadh na briogáidí dóiteáin ó Bhaile Átha Cliath is ó Chontae Lú suas go Béal Feirste, fiú amháin go raibh siad go teicniúil ag briseadh na neodrachta chun fóirithint ar na daoine ansin.

An bhfuil mise compordach leis an gcaoi a bhfuil an tír seo ag dul faoi láthair? Níl mé mar tá sé ceart go leor a rá go bhfuil polasaí ag an Aontas Eorpach, ach cé hiad an tAontas Eorpach? Bhí coilíneachtaí ag an gcuid is mó de na tíortha cumhachtacha ann. Is iad sin an Fhrainc, an Ghearmáin, an Bheilg, an Ísiltír, an Spáinn is an Phortaingéil. Bhí coilíneachtaí acu siúd ar fud an domhain agus, go dtí an lá atá inniu ann, tá spéiseanna eacnamúla ag na tíortha sin iontu. Caithfimid a bheith thar a bheith cúramach gan dul isteach ag cosaint ionradh a rinne siadsan, mar a rinneadh sa Libia, in Iaráic, agus i dtíortha eile.

Tá cineál spéise agam mar gur luadh an Úcráin agus tá sí sa nuacht ach tá cogaí eile ar bun. Tá an Araib Shádach ag ionsaí na hÉimine agus tá Iosrael ag ionsaí na bPalaistíneach. Beidh mé ag casadh le hionadaithe ón bPalaistín amárach. Ba cheart dúinn seasamh láidir a ghlacadh in aon chás, is cuma cé atá i gceist, má dhéanann tír ionradh ar thír bheag eile. Is é sin an polasaí a bhí ann ó thús. Aontaím lenár gcainteoirí go hiomlán nach féidir linn a bheith neodrach, agus a bheith ar an taobh ceart nó mícheart. Thiocfainn lenár gcainteoirí go hiomlán agus cheap mé gur labhair siad thar cionn ar fad.

Tá bealach níos fearr, áfach, le rud mar sin a réiteach ná cogadh agus feicimid é sin taobh istigh dár dtír féin. Bhí críochdheighilt na tíre seo mícheart is míchneasta agus níor cuireadh ceist ar phobal iomlán na hÉireann riamh faoi, ach táimid ag iarraidh é sin a réiteach go síochánta.

Níl an taobh seo den tír chun ionradh a dhéanamh ar an Tuaisceart. Nílim i bhfabhar go ndéanfaí ionradh ó thaobh istigh den Tuaisceart. Táimid ag iarraidh cúrsaí a phlé trí thaidhleoireacht agus trí shíocháin. B'fhéidir ná mhiste an rud céanna a thriail i dtíortha eile. Dá mbeadh mise i mo chónaí sa Úcráin, chuirfinn ceist mhór orm féin, arbh fhiú 10 milliún duine a dhíbriú amach as an tí. An fiú an scrios nó an raibh bealach eile ann? An t-aon chomhairle amháin a chuirfinnse ná gur chóir staidéar a dhéanamh ar Ghandi. Ruaig sé na Sasanaigh as an Ind agus ní raibh aon airm ag Gandhi. So tá bealaí eile ann. Ceapaim féin go mór go bhfuil na comhlachtaí móra a dhéanann lón chogaidh, airm agus trealamh míleata ag stiúradh go leor sa domhan seo. Is chóir dúinn a chuimhniú, agus náire orainn féin mar Eorpaigh, gurb é an Eoraip an dara cheantar tar éis Meiriceá is mó a dhíolann airm ar fud an domhain le daoine atá ag dul ag troid. Ní féidir linn a rá go bhfuil an Eoraip glan ach an oiread.