Jack Chambers (Dublin West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Beidh baill an choiste ar an eolas faoin ngeallúntas i gclár an Rialtais mar a bhaineann sé le hathbhreithniú a dhéanamh ar an bpróiseas reatha le roghnúchán agus toghchán bhoird Údarás na Gaeltachta. Tá an t-athbhreithniú sin, a rinneadh go neamhspleách, nach mór críochnaithe anois agus tá dréacht den taighde a rinneadh mar chuid de faighte le gairid agus feidhmeannaigh mo Roinne ag breathnú air. Mar chuid den athbhreithniú, tugadh faoi chomhairliúchán poiblí faoin ábhar a eagrú ón 16 Feabhra 2022 go lár mhí Mhárta. Fuarthas 23 aighneacht mar thoradh ar an bpróiseas sin agus cuirfear os comhair an phobail iad go ríghairid. Tá sé le sonrú sna hacmhainní sin go bhfuil go leor i bhfabhar filleadh ar thoghcháin.

Is é an aidhm atá ag an athbhreithniú ná na moltaí a dhéanamh maidir le hionadaíocht dhaonlathach ar an mbord a láidriú chomh maith le moltaí a dhéanamh maidir leis an líon comhaltaí, cothromaíocht inscne agus na scileanna ar leith a theastaíonn chun tacú leis an eagraíocht a dhualgais a chomhlíonadh, lena n-airítear ach gan a bheith teoranta díobh seo a leanas: fiontraíocht agus fostaíocht, forbairt phobal, forbairt gheilleagair agus Gaeltachta, pleanáil teanga agus turasóireacht cultúrtha.

Idir an dá linn is gá do mo Roinn aire a thabhairt do na socraithe gearrthéarmacha a bheidh faoi bhord nua a cheapadh faoi na socraithe atá i bhfeidhm faoi láthair a bheith i gceist. Tagann deireadh le tréimhse an bhoird atá ann faoi láthair ar an 5 Eanáir 2023. Tá tús curtha ag mo Roinn dá réir leis an bpróiseas chun comhlachtaí a cheapadh chun go mbeidh an bord nua faoin gcur chuige reatha mar a leagtar amach in Acht na Gaeltachta 2012. Chuige sin, tá mo Roinn i mbun oibre leis an tSeirbhís um Cheapacháin Phoiblí chun comórtas poiblí a eagrú trína dtabharfar deis don phobal iarratais a dhéanamh le bheith san áireamh chun críoch a chur le ceapacháin ar an mbord nua. Chomh maith leis sin tá ainmniúcháin ó na húdaráis áitiúla á lorg don bhord eile. Sa chomhthéacs sin, seachas saolré cúig bliana, beidh tréimhse nach faide na dhá bhliain, 2023 agus 2024, i gceist, mar a bhaineann sé le saolré an chéad bhord eile. Tríd an gcur chuige féachfar chuige go mbeidh bord nua in ann teacht i bhfeidhm go ceann tréimhse fad is atá obair ar bun le reachtaíocht nua. Féadfar próiseas nua roghnúcháin agus toghcháin a thabhairt le chéile.

Táimid ag dul tríd an athbhreithniú neamhspleách anois agus beimid ag dul os comhair an Rialtais chun struchtúr nua a dhéanamh. Beidh mé in ann níos mó a rá roimh an Nollaig, nuair a bheidh an próiseas seo sa Roinn críochnaithe. Maidir leis an bpróiseas comhairliúcháin phoiblí agus an t-athbhreithniú táimid ag dul tríd an bpróiseas anois. Tá an t-athbhreithniú déanta agus táimid ag dul tríd anois.