Ms Mairéad Ní Fhátharta:

Mar a d'fhreagair Peadar Mac Fhlannchadha ansin, nuair a thagann teach ar an margadh, bíonn sé an-deacair. Bíonn ceant ann. Is annamh a thagann teach ar an margadh sna Gaeltachtaí. Ansin, ar ndóigh, tá an chothromaíocht a labhair mé cheana uirthi i gceist. Tá an té atá ag díol tí ag iarraidh a luach agus tá an ceart sin ag an té sin. Ní bheimis anseo chun díluacháil a dhéanamh ar aon rud sa Ghaeltacht ach ba cheart dúinn smaoineamh ar an bpictiúr mór. Is é an pictiúr mór ná gur cheart go mbeadh cead ag muintir na Gaeltachta tógáil ar a dtalamh féin agus go mbeadh tosaíocht ag an nGaeilge agus go ndéanfaí gach chúram thar aon rud eile leis sin a chosaint agus a neartú. Má tá daoine le Gaeilge ag iarraidh bogadh go ceantar, rud a tharla i mo cheantar féin, bhog clann ann agus ní raibh siad in ann ar fháth amháin nó eile, idir teach a cheannach nó teach a fháil agus bhí orthu bogadh. Bá chailliúint mhór é lánúin le ceathrar gasúr i bpobal chomh beag leis an gceann a bhfuil mise i mo chónaí ann. Níl in é sin ach sampla amháin. Tá sé sin ar fud fad na Gaeltachta. Chaith mé an samhradh ag breathnú ar achainíocha ó mhúinteoirí bunscoile i gceantar Gaeltachta ag iarraidh daoine a mhealladh. Chonaiceamar feachtas Chonamara lár agus eile ag iarraidh daoine a mhealladh go dtí na ceantair. Is é an fáth is mó ná go bhfuil sé fíordheacair. Má tá teach ag duine, tá áit aige nó aici. Is rud é atá ionainn mar dhaoine in Éirinn. Níl a fhios agam an eascraíonn sé seo ón stair atá againn ach is maith linn ár n-áit féin a bheith againn. Mura bhfuil sé sin ar fáil ag baile nó má tá sé fíordheacair, tá ar dhaoine bogadh go dtí áit ina bhfuil sé ar fáil. Is é sin atá ag tarlú na ceantair Ghaeltachta. Tá siad bánaithe. Tá daoine ag bogadh mar nach bhfuil siad in ann teach a thógáil ná a fháil ina n-áit féin.