Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 20 October 2021

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

An Ghaeilge mar Theanga Teaghlaigh: Plé

Mr. Marcas Mac RuairĂ­:

Tá mais chriticiúil bainte amach in áiteanna i mBéal Feirste ó thaobh teaghlach atá ag tógáil clainne le Gaeilge agus an rud céanna i nDoire theas go pointe. Taobh amuigh de sin, ceann de na hacmhainní is fearr atá againne ná na scéimeanna pobal Gaeilge atá ag Foras na Gaeilge. Is minic a bhíonn muidne ar an talamh ag obair go díreach le líonraí, agus nuair is féidir linn, bímid ag comhoibriú le dreamanna eile ar an talamh agus leis na hoifigigh forbartha sin atá fostaithe ag scéimeanna eile de chuid Fhoras na Gaeilge. Is acmhainn luachmhar í sin dúinne agus muid ag déanamh na hoibre seo.

Ceann de na rudaí is mó atá de dhíth ag an tráth seo ná, taobh amuigh d’earnáil na Gaelscolaíochta, go bhfuil teagasc na Gaeilge sna scoileanna Béarla ó Thuaidh lag faoi láthair. Tá cúpla rud i gceist leis sin. Go mór mór, níl a dhóthain múinteoirí Gaeilge ann agus tá an Ghaelscolaíocht i ndiaidh na múinteoirí Gaeilge a tharraingt isteach. Má théann múinteoir Gaeilge atá ag obair i scoil Bhéarla ar scor, bíonn deacrachtaí ag an scoil sin ag fáil múinteoir Gaeilge eile, agus tiontaíonn siad go teanga eile. Níl an tábhacht chéanna á chur ar theangacha anois mar a bhíodh tráth.

Agus muid ag caint ar lánúineacha óga atá ag tosú, nó ag caint ar, clann a bheith acu, tá sé thar a bheith tábhachtach go mbeadh teacht againn orthu, le cur ina luí orthu go bhfuil an Ghaeilge mar rogha acu, agus rud mór a dhéanamh de na buntáistí agus an pléisiúr atá le baint as sin. Tá acmhainní de dhíth orainn le dul i luí ar na lánúineacha óga sin. Bhí an feachtas feasachta againn agus ba mhór linn bheith ábalta a leithéid a dhéanamh arís. Bhí costas leis, cé go raibh sé ar na meáin shóisialta, agus bhí an-chuid oibre ullmhúcháin taobh thiar de. Cheannaíomar boosters ar Facebook agus a leithéid agus thugamar speisialtóirí isteach le podcasts a dhéanamh le bheith ag caint leis na daoine óga sin. Ní thagann sé sin saor in aisce. Sin ceann de na rudaí ba mhó go tig linn a dhéanamh ó Thuaidh.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.