Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tosóimid an cruinniú anois agus leanfaimid ar aghaidh, más gá, go dtí 4.30 p.m. Tá leithscéal faighte againn ón Seanadóir Ó Donnghaile, atá ag freastal ar choiste eile ó Thuaidh inniu. Beidh an Teachta Connolly mall mar tá sí gafa sa Dáil.

Is mian liom fáilte a fhearadh roimh chomhaltaí an chomhchoiste. Meabhraím do gach duine na púicíní a chaitheamh fad is atá siad anseo agus iad a bhaint díobh nuair a bheidh siad ag labhairt. Níl aon duine ar líne faoi láthair ach má tá aon duine amhlaidh caithfidh siad a bheith i bpurláin Thithe an Oireachtas agus an ceamara a bheith ar siúl.

Inniu táimid ag bualadh le Pat Carey, cathaoirleach; Lorcán Mac Gabhann, ceannasaí; agus Marcas Mac Ruairí, bainisteoir forbartha seirbhísí teaghlaigh; ó Ghlór na nGael. Chomh maith leis sin tá Sorcha Ní Chéilleachair, ceannasaí; agus Meadhbh Ní Ghaora, oifigeach forbartha Connacht/Laighean; anseo mar ionadaithe ó Thuismitheoirí na Gaeltachta. Is iad na hábhair atá á phlé againn inniu ná an Ghaeilge mar theanga theaghlaigh, na dúshláin atá i gceist sa chomhthéacs sin, agus suirbhé ar sheirbhísí teaghlaigh sa Ghaeltacht agus na torthaí as sin a d’fhoilsigh Tuismitheoirí na Gaeltachta i mí Aibreáin 2021.

Tá dualgas orm aird an chruinnithe a dhíriú ar roinnt rialacha agus treoracha. I dtús báire meabhraím do dhaoine na fóin phóca a mhúchadh i dtreo is nach bhfuil siad ag cur as don taifeadadh agus na púicíní a choimeád orthu fad is nach bhfuil daoine ag labhairt.

Meabhraím d’fhinnéithe, de bhua Bhunreacht na hÉireann agus reachtaíocht araon, go bhfuil siad faoi chosaint ag lánphribhléid maidir leis an bhfianaise a thugann siad don chomhchoiste chomh fada is atá siad lonnaithe laistigh de phurláin Thithe an Oireachtais.

Má ordaíonn an comhchoiste dóibh, ámh, éirí as an bhfianaise a thabhairt i leith ní áirithe agus má leanann siad dá tabhairt, níl siad i dteideal dá éis sin ach pribhléid cáilithe i leith na fianaise acu. Ordaítear dóibh nach dtabharfar ach fianaise a bhaineann le hábhar na n-imeachtaí seo agus ba chóir dóibh a bheith ar an eolas go ndéanfar na ráitis tosaigh a chuireann siad faoi bhráid an chomhchoiste a fhoilsiú ar shuíomh gréasáin an chomhchoiste tar éis an chruinnithe seo.

Meabhraítear do chomhaltaí an cleachtadh parlaiminte atá ann le fada nár chóir dóibh tuairimí a thabhairt maidir le duine atá taobh amuigh de na Tithe nó le hoifigeach ina ainm nó ina hainm ar shlí a bhféadfaí é nó í a aithint. Fiafraítear de finnéithe agus de chomhaltaí araon cleachtadh parlaiminte a urramú nár chóir, más féidir, daoine nó eintiteas a cháineadh ná líomhaintí a dhéanamh ina n-aghaidh ná tuairimí a thabhairt maidir leo, ina ainm, ina hainm nó ina n-ainm nó ar shlí a bhféadfaí iad a aithint. Fiafraítear de finnéithe agus de chomhaltaí gan aon rud a rá a bhféadfaí breathnú air mar ábhar díobhálach do dhea-chlú aon duine nó eintiteas. Mar sin, dá bhféadfaí na ráitis tosaigh a bheith clúmhillteach do dhuine nó eintiteas aitheanta, ordaítear do na finnéithe éirí as na ráitis láithreach. Tá sé ríthábhachtach go ngéillfeadh siad leis an ordú sin láithreach más gá.

Iarraim ar na finnéithe ó Ghlór na nGael an ráiteas tosaigh a léamh agus ansin casfaidh mé ar Thuismitheoirí na Gaeltachta. Tar éis sin tógfaimid ceisteanna ó na comhaltaí.