Oireachtas Joint and Select Committees
Wednesday, 26 May 2021
Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community
Múinteoirí Nuacháilithe agus Ábhair Oidí: An Chomhairle Mhúinteoireachta
Mr. Tomás Ó Ruairc:
Tuigim an tuairim go mbeadh buntáiste ann dá mbeadh cáilíocht faoi leith de dhíth le múineadh i scoileanna lán-Ghaeilge. Ar an gcéad dul síos, sin ceist fhostaíochta nach dtagann faoi réim na Comhairle Múinteoireachta. Tá freagrachtaí ar leith ag na boird bhainistíochta agus na scoileanna maidir leis na múinteoirí a earcaíonn siad. Mar a deirimid sa ráiteas, is ea Céim an cúrsa oideachais tosaigh múinteoirí a leagan síos an bhunchloch. Dá ndéarfadh an córas go gcaithfeadh cáilíocht ar leith a bheith ag múinteoirí le múineadh i scoil lán-Ghaeilge, go háirid ag leibhéal fochéime nuair atá siad ag tosú amach, bheadh an baol ann go mbeadh faitíos orthu. Tá sé sin cloiste agam i réimsí eile ó thaobh soláthar na Gaeilge de. Tá baol ann go gceapfadh daoine má dhéanann siad an cúrsa sin nach mbeidh siad cáilithe ach le haghaidh na hearnála sin.
Sin an fáth go bhfuil an soláthar ó Institiúid Oideachais Marino chomh tábhachtach, mar comhlíonann sé an gá sin. Is cúrsa é a chuirtear ar fáil trí mheán na Gaeilge ina bhfuil béim ar leith ar riachtanais na hearnála lán-Ghaeilge. Freastalaíonn sé ar an-chuid de na pointí a d'ardaigh an Teachta, agus comhlíonann sé na caighdeáin uilig le hoideachas tosaigh múinteoirí. Ar an gcaoi sin, is féidir leis na céimithe ón gcúrsa sin poist a lorg in aon scoil sa tír, scoileanna lán-Ghaeilge san áireamh, ach beidh sain-oiliúint faighte acu a leagan béim ar riachtanais na hearnála. Dá mbeadh forbairt bhreise le déanamh ar an soláthar sin, agus b’fhéidir go mbeadh gá leis sin, bheadh sé an-tábhachtach nach ndéanfadh muid an soláthar a chúngú. Nílimid ag iarraidh go mbeadh daoine ag rá leo féin go bhfuil suim acu san earnáil ach nach bhfuil siad ag iarraidh cúrsa a dhéanamh mar nach gcáileodh sé iad ach amháin le haghaidh na hearnála sin. Is féidir le múinteoirí foghlaim. Tá Droichead tábhachtach le go bhfaigheadh múinteoirí tuiscint dáiríre ar na caighdeáin atá ag teastáil.
Maidir leis na caighdeáin atá leagtha síos againn le haghaidh socrúcháin scoile ar an gcúrsa céanna, is gá do gach ábhar oide an socrúchán scoile a dhéanamh in ar a laghad dhá láthair éagsúil agus d’fhéadfadh an earnáil lán-Ghaeilge a bheith san áireamh ansin. Mar a dúirt mé níos túisce, léiríonn mo thaithí féin ag obair san earnáil oideachais tosaigh múinteoirí go mbeadh an-deiseanna agus an-bhuntáiste ann d’earnáil na Gaelscolaíochta dá gcuirfidís fáilte bhreise roimh na deiseanna sin. Má tá scoileanna lán-Ghaeilge ag rá go gcuirfidís fáilte roimh ábhar oidí le socrúchán scoile a dhéanamh trí mheán na Gaeilge, tá mé siúráilte go gcuirfeadh an Chomhairle Mhúinteoireachta agus na coláistí féin an-fháilte roimhe sin chomh maith. Is ag iarraidh cur le héagsúlacht na socrúchán atáimid. Mar sin, feicim go bhfuil deiseanna iontacha ann ag cur leis an bhfás atá tagtha ar líon na nGaelscoileanna sa tír seo le blianta anuas. Má tá áiteanna breise ar fáil d’ábhar oidí sna scoileanna sin le go mbeidís in ann an taithí chuí a fháil go dtuigfidís na caighdeáin agus an cur chuige teagaisc atá de dhíth, is cinnte go mbeadh an-suim ag na coláistí agus na hollscoileanna sa tairiscint sin.
No comments