Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 26 May 2021

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Múinteoirí Nuacháilithe agus Ábhair Oidí: An Chomhairle Mhúinteoireachta

Mr. Tomás Ó Ruairc:

An freagra simplí ná “Tá”. Tá roinnt rudaí luaite ag an Teachta a thagann faoi réim an Roinn Oideachais ach tá siad i bhfeidhm agus bainte amach. Tá an baitsiléir san oideachas trí mheán na Gaeilge bunaithe in Institiúid Oideachais Marino, agus mar a bhí le fada tá an máistir gairmiúil san oideachas, MGO, don iar bhun-mhúinteoireacht in Ollscoil na hÉireann Gaillimh. Cé nach dtagann sé faoi réim na Comhairle Múinteoireachta, mar a mhínigh mé don Teachta eile ar ball beag maidir le mír 39 den Acht, tá cúrsa iarchéime maidir le teagasc na Gaeilge trí mheán na Gaeilge bunaithe ag Coláiste Oideachais Mhuire gan Smál i Luimneach. I gcás an chéad dá chúrsa sin, an tacaíocht a chuireann muidne ar fáil ná ár gcúramaí reachtúla, sé sin, athbhreithniú a dhéanamh ar na cúrsaí agus creidiúnú a thabhairt dóibh de réir mar is cuí. Caithfidh siad na caighdeáin a bhaint amach le go mbeadh a gcuid múinteoirí cáilithe in ann clárú mar mhúinteoirí sa tír seo agus oibriú mar mhúinteoirí thar lear. Tá sé sin déanta againn i gcás an chúrsa lán-Ghaeilge in Institiúid Oideachais Marino agus i gcás an MGO in Ollscoil na hÉireann Gaillimh.

Maidir leis an tréimhse sa Ghaeltacht, faoin gcéad bhabhta den chaighdeán oideachais tosaigh múinteoirí, méadaíodh an tréimhse ó thrí seachtaine go ceithre seachtaine faoi chomhairle ó ghrúpa oibre ar a raibh na hollscoileanna ag freastal thar ceann na comhairle thart ar deich mbliana ó shin. Tá sé sin i bhfeidhm ó shin agus tá sé neartaithe a thuilleadh sna caighdeáin leasaithe d’oideachas tosaigh múinteoirí a foilsíodh anuraidh. Luaigh mé an cháipéis sin, Céim, níos túisce. Mar a mhínigh mé don Teachta ar ball, bíonn gá le comhtháthú. Ní amháin go gcaithfidh múinteoirí an cúrsa ceithre seachtaine a chaitheamh sa Ghaeltacht, agus tá sé sin thar a bheith luachmhar, ach caithfidh dlúthbhaint phraiticiúil a bheith idir an tréimhse sin agus an soláthar ar láthair na hollscoile nó an choláiste féin, mar shampla, an fillteán foghlama a dhéanfaidís sa Ghaeltacht. De réir na gcaighdeán nua, caithfidh siad an cód teagaisc taisce, sin le rá a dtaisce fhoghlama, a chomhlíonadh mar chuid den chúrsa. Go ginearálta caithfidh siad naisc a dhéanamh idir an méid oibre a dhein siad sa Ghaeltacht agus an méid oibre a dhéanann siad ar láthair an choláiste. Ó thaobh cur i bhfeidhm na n-aidhmeanna sa straitéis, sin an áit a bhfuil ár ndua á gcaitheamh againn le deich mbliana anuas nó mar sin.

Luadh an t-ábhar churaclam trí mheán na Gaeilge. Sin an cúrsa i gcás Institiúid Oideachais Marino. Maidir le soláthar áiteanna sa choláiste sin, sin ceist don Roinn, ach de réir mar a thuigim, tá an scéim sin i bhfeidhm le fada. B’fhéidir go raibh pointí eile a luaigh an Teachta nár thug mé aird orthu. Gabh mo leithscéal murar thug.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.