Joe McHugh (Donegal, Fine Gael) | Oireachtas source

Tugaim aitheantas don Aire Stáit faoi choinne a thiomantais agus faoi choinne na sároibre atá déanta aige san am gairid ina bhfuil sé sa ról. Tugaim aitheantas fosta don iarAire Stáit, an Seanadóir Kyne, faoi choinne na hoibre a rinne sé roimhe seo. Tá na hoifigigh sa Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán ag obair ar an reachtaíocht seo le cúig, sé nó seacht mbliana anuas.

Mar a deir an nath cainte ó Ghàidhlig na Alban, teanga atá cosúil leis an Ghaeilge: táimid "seachd searbh sgìth", seven times bitter tired. Tá sé soiléir sa Teach seo anois agus bhí sé soiléir tríd an díospóireacht seo go raibh an caidreamh iontach dearfa ar an teanga. Ní raibh aon phointe polaitiúil á dhéanamh agus fágadh an t-éadach polaitíochta taobh amuigh den Teach seo. Bhí an caidreamh ar dóigh agus bhíomar tiomanta le chéile ar na teanga. Is é sin an dóigh ina bhfuilimid agus an dóigh ina mbeimid. Is é an chéad dualgas nó ábhar tábhachta eile atá againn ná rud a dhéanamh ar son an churaclaim agus an oideachais, ar son na scoileanna a mhúineann trí mheán an Bhéarla agus an curaclam atá istigh iontu. B’fhéidir go nglacfadh Cathaoirleach an choiste seo, an Teachta Ó Snodaigh, ceannaireacht fosta ina leith agus go bhfaighimid ról nó go gcuirfeadh dualgas orainn amach anseo tríd an gcoiste seo a bheith ag obair leis an Roinn Oideachais fosta.

Le bheith ionraic, tá an teanga faoi bhrú istigh sa Ghaeltacht agus taobh amuigh di. Is cinnte go bhfuil an reachtaíocht iontach tábhachtach ach taobh amuigh de sin tá ról agus dualgas mór mar gheall ar an gcuraclam ag an Roinn Oideachais agus b’fhéidir go mbeadh an caidreamh ann anois eadrainn a bheith ag obair go dian le chéile ar son na teanga. Tá an t-am againn mar b’fhéidir go mbeimid ann ar feadh cúpla bliain eile, níl a fhios agam. Gabhaim buíochas agus tugaim aitheantas arís don Aire Stáit.