Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tairgim leasú Uimh. 244:

I leathanach 31, líne 11, “féadfaidh an tAire dul i gcomhairle” a scriosadh agus “rachaidh an tAire i gcomhairle” a chur ina ionad.

Ó thaobh leasú Uimh. 244 tá an plé seo tar éis a bheith againn cheana féin agus a lán ama caite inné mar gheall air. Rinneamar plé air toisc é bheith i ngrúpa le cinn eile faoi aicmí agus mar sin.

Maidir leis na leasuithe eile, cáineadh go mór na deiseanna atá sa Bhille seo, mar a luaigh mé cheana, an maolú a fháil go héasca. Tá na leasuithe seo ag déanamh iarrachta srian a chur air sin, nó níos lú ama a bheith leagtha síos ar aon leasú ar cé chomh fada is atá na maoluithe sin, sé sin, trí bliana nó cúig bliana má fhaightear maolú ar an maolú. Is féidir síneadh ama agus síneadh ama a fháil. Níl na spriocdhátaí sa Bhille seo chomh docht daingean is a ligtear dúinn smaoineamh. Labhair muid cúpla nóiméad ó shin faoi cé chomh láidir nó lárnach is atá na maoluithe san alt faoin dualgas. Tá na leasuithe seo bunaithe, arís, ar an méid a chuir Foras na Gaeilge faoinár mbráid. Dúirt siadsan ina n-aighneacht don choiste gur chóir go mbeadh tréimhse fhada ann:

Tréimhse fhada í an tréimhse 5 bliana a mhairfeadh an maolú a d’fhéadfadh comhlacht a iarraidh agus a fháil de réir na reachtaíochta. Dar linn gurbh fhiú athbhreithniú a dhéanamh ar an tréimhse mhaolaithe agus an síneadh ama. De réir mar atáthar a bheartú sa dréachtbhille, beidh spriocdháta na Straitéise 20 Bliain don Ghaeilge (2030) beagnach caite sula mbeidh iarracht déanta ag roinnt comhlachtaí tabhairt faoi sheirbhísí i nGaeilge a sholáthar, má iarrann siad maolú, agus má chuirtear síneadh ama leis sin.

Sin bun agus barr an scéil. Má lorgaíonn comhlacht síneadh ama agus má thugann an tAire síneadh ama de chúig bliana, nó trí bliana i gcásanna eile, tá sé sin rófhada. Tuigim i roinnt cásanna go mbeadh comhlachtaí nó Ranna Stáit ag lorg síneadh ama, toisc nach bhfuil siad in ann tabhairt faoin dualgas gur chóir go mbeadh siad in ann a dhéanamh nó go bhfuil fadhbanna áirithe inmheánacha acu, ach ní chóir go mbeadh an síneadh sin níos faide ná roinnt míonna nó ar a mhéid dhá bhliain nó mar sin. Sin an coincheap atá taobh thiar de na leasuithe seo, chun an tréimhse ama a laghdú agus a dhéanamh chomh tapa nó chomh híseal agus is féidir, ach a bheith réadúil faoi chomh maith. Ní bheidh gach duine in ann é a dhéanamh agus tuigim an meon ón státchóras i gcoitinne. De ghnáth bíonn eagla ar an maorlathas bogadh go tapa. Bíonn siad mall ag bogadh agus ansin deir siad nach bhfuil siad in ann rud a dhéanamh ach mar a dúirt Uachtarán Mheiriceá, “Is féidir linn”. Níl an meon sin ann go minic istigh sa státseirbhís mar bíonn an lámh mharbh go minic ar pholasaithe Rialtais atá go maith nó atá fadradharcach agus déantar moilleadóireacht go minic ar na smaointe maithe a bhíonn ag teacht, fiú anois agus arís ó Airí Fhianna Fáil. Tagann smaointe maithe uathu anseo agus ansiúd. Sa chás seo ba chóir athrú a dhéanamh agus a bheith chomh soiléir agus is féidir nach féidir le comhlachtaí nó Ranna Stáit maolú nó síneadh ama a fháil ar a dhualgais ceann i ndiaidh ceann de shíor.