Oireachtas Joint and Select Committees

Thursday, 15 April 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste (Atógáil)

Photo of Aengus Ó SnodaighAengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tairgim leasú Uimh. 147:

I leathanach 17, línte 42 agus 43 a scriosadh agus i leathanach 19, línte 1 go 9 a scriosadh.

Is é an cúis go bhfuil an coiste comhairleach á bhunú faoin reachtaíocht seo ná chun comhairle a thabhairt don Aire agus don Rialtas ar sholáthar seirbhísí trí Ghaeilge ón státchóras. Ba chóir go mbeadh daoine cáilithe nó dícháilithe mar gheall ar an gcumas atá acu dea-chomhairle a chur ar an Aire nó a leithéid. É sin ráite, níl aon rud sa Bhille faoi cháilíochtaí a bheadh riachtanach do chomhaltaí an choiste chomhairligh. Tá rialacha ann a deir nach féidir le duine atá socrú déanta acu le creidiúnaithe, duine a bhfuil téarma príosúnachta gearrtha orthu nó duine nach bhfuil cáilithe le bheith ina stiúrthóir ar chuideachta a bheith ina chomhalta den choiste comhairleach. Níl a fhios agam cén fáth. Blianta ó shin, nuair a tóghadh ar dtús mé, bhí éinne a raibh bankrupt dícháilithe le bheith ina Teachta Dála. Tá an cur chuige céanna i gceist anseo. Níl aon airgead i gceist agus, mar sin, ní thuigim cén baint atá ag cúrsaí pearsanta airgeadais, cúrsaí dlí nó feiliúnacht duine chun cuideachta a stiúradh le comhairle a thabhairt maidir le soláthar seirbhísí trí Ghaeilge. Ní fheicim an ceangal. Bhí a lán coinníollacha leithéidí seo ann thar na blianta. Sa chás seo, measaim gur cuireadh sa Bhille iad toisc go raibh siad ann in a lán reachtaíocht eile.

Toisc nach bhfuil sé ceangailte sa reachtaíocht seo le cúrsaí airgeadais, nó le stiúradh nó airgeadú agus nach bhfuil aon bhuntáiste pearsanta ann don duine seachas b'fhéidir breis clú go bhfuil sé ar an gcoiste comhairleach seo, ní fheicim gur cóir go mbeadh an t-alt seo ann. É sin ráite, tá daoine ann a bheadh in ann a lán comhairle a thabhairt don choiste comhairleach seo a bhfuil téarmaí príosúnachta gearrtha orthu agus ní cóir go mbeadh siad dícháilithe. Nuair a rinneadh an cinneadh maidir le téarma príosúnachta a thabhairt do dhuine ní raibh a fhios ag an mbreitheamh go mbeadh breis pionóis gearrtha orthu amach anseo. Tá aithne agam ar dhaoine atá i mbarr a réime in eagraíochtaí Gaeilge agus Gaeltachta agus a raibh téarma príosúnachta gearrtha orthu, roinnt díobh ar bhonn polaitiúil, agus roinnt eile toisc gur ghlac siad seasamh i gcoinne ceadúnas teilifíse nó a leithéid thar na blianta. B’fhéidir go mbeifí ag iarraidh a gcomhairle a lorg uathu ach ní bheidh a gcomhairle ar fáil toisc go raibh téarma príosúnachta gearrtha orthu ar fáth amháin nó ar fáth eile agus seans go raibh an téarma seo an-ghairid mar níl sé leagtha síos go díreach cad atá i gceist leis seo. Fiú amháin má tá an téarma seo fada, ó thaobh Chomhaontú Aoine an Chéasta, ba chóir go mbeadh an t-aitheantas ann go raibh cogaíocht i gceist agus go raibh daoine i bpríosún ar bhonn polaitiúil. Ní hé go ndéanfaí neamhaird air agus níl daoine ag iarraidh a dhiúltú go raibh siad sa phríosún ach nach mbeadh pionós breise gearrtha orthu le linn dóibh a bheith ag iarraidh cuidiú leis an Stát agus leis an náisiún ó thaobh na Gaeilge de. Is cóir don Aire Stáit féachaint air seo an athuair nó é a tharraingt siar toisc nár chóir go mbeadh ról mar seo i gceist sa reachtaíocht seo.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.