Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tuigim an méid atá á rá ag an Teachta Ó Cuív. Is ait nach bhfuil an tAire Stáit sásta glacadh leis an gcomhairle óna chúlbhinseoirí féin agus uathu siúd a bhí sa Roinn cheana mar go bhfuil tuiscint éigin acu. Tuigim an sáinn a bheidh ann mura bhfuil sé leagtha síos. Is féidir liom leasú a chur le chéile ag tabhairt sonraí go díreach ar cad is "teanga oibre" ann. Measaim go bhfuil tuiscint ann ar an méid sin. Tuigim nár chóir go mbeadh rudaí sa dlí nach féidir linn a chur i bhfeidhm. Táim fós den tuairim gur chóir go nglacfaí leis an leasú seo ach tá bealaí timpeall air. D'fhéadfadh an tAire Stáit féachaint air mar is eisean a dhéanann an cinneadh maidir leis an teanga oibre. Bheinn ag brú air ansin gur cheart go mbeadh an Ghaeilge mar theanga oibre. Táimid ag déanamh an athraithe seo ar alt 6 den Bhille a deir: "Is é nó is í an tAire a sholáthróidh rúnaireacht agus feidhmeanna feidhmiúcháin an Choiste Chomhairligh." Táim fós den tuairim - agus is é seo an rud a bhí mé ag iarraidh a chur isteach ann - gur cheart go mbeadh an Ghaeilge mar theanga oibre. Is féidir, dá mbeifeá ag iarraidh gan an raic seo a bheith ann ar Chéim na Tuarascála, go bhféadfadh an tAire Stáit féachaint air sin agus go mbeadh an cinneadh ag an Aire Stáit maidir le cad go díreach í an teanga oibre nó an cleachtas ó thaobh na teanga náisiúnta ar an gcoiste seo. Táim fós den tuairim gur chóir go mbeadh sé mar sin ach níl mé ag iarraidh moill a chur air seo agus táim ag críochnú leis an méid seo.

Ba chóir don Aire Stáit féachaint ar an gceist seo an athuair. Tá sí níos tromchúisí ná mórán de na ceisteanna eile atá an tAire Stáit tar éis iarraidh orainn leasuithe ina dtaobh a tharraingt siar ionad go bhféadfaimid féachaint orthu an athuair roimh Chéim na Tuarascála. Is rud bunúsach é nach mbeadh an tAire Stáit ag leagan síos go nglacfaimís leis go mbeidh Béarlóirí ag déanamh na cinntí dúinn agus don státchóras maidir leis an tseirbhís Ghaeilge a bheidh ar fáil dúinn amach anseo. Chonaiceamar cheana féin céard atá tar éis tarlú de thairbhe cinntí mar sin. Má tá Gaeilgeoirí i lár an phróisis agus má tá siadsan ag déileáil leis, tá sé i bhfad Éireann níos éasca na cinntí sin a dhéanamh agus beidh siad níos foirfe.

B’fhéidir go bhfuil breall orm ach tá sé an-éasca córas ateangaireachta a chur ar fáil do choistí ó thaobh teangacha sa atá inniu ann. D’fhéadfaí gur ag an gcoiste foirmiúil a bheadh sé seo i gceist agus gur ar an staid sin a bheadh an teanga oibre ag na cruinnithe oifigiúla a bheadh ag an gcoiste. Ar a laghad bheadh sé sin ann ach gan aon treoir a bheith tugtha, tá a fhios agam go dtarlóidh an rud ceannann céanna a tharlaíonn ar gach uile choiste a bhí mé páirteach ann, ní amháin sa Dáil anseo ach fiú amháin i mo pháirtí polaitíochta féin - casann daoine ar an mBéarla mar is é sin an bealach is éasca. Ní gá go mbeimis ag glacadh an bealach is éasca i gcónaí. Má ghlacaimid an bealach sin, is féidir linn fáil réidh leis an nGaeilge ó thaobh an státchórais de, agus ní hé sin atá i gceist againn. Tuigim an méid sin agus ní hé sin atá i gceist ag an Aire Stáit ach an oiread ná ag aon Aire le blianta anuas, ach is é sin an sórt teachtaireachta atá á cur amach againn mura bhfuil cinneadh á dhéanamh go mbeidh an Ghaeilge go láidir i lár an aonaigh, agus gurb í sin an teanga a bheidh ag an gcoiste. Más gá Béarla nó Sínis nó aon teanga eile a labhairt, ba chóir go mbeadh córas ateangaireachta ar fáil agus go mbeadh doiciméid ar fáil i nGaeilge, i dtús báire, ach go dátheangach nó trítheangach, más gá nó más mian le daoine teanga eile a bheith á húsáid acu.