Pa Daly (Kerry, Sinn Fein) | Oireachtas source

Is léir go bhfuil fadhb shuntasach ag baint le cúrsaí Gaeilge i measc baill An Gharda Síochána. Is é an cás is measa atá léirithe i dtuarascáil an Choimisinéara Teanga ná nár glacadh le moltaí uaidh ó 2011 go fóill. Beidh orainn aird a thabhairt ar an bhfadhb seo nuair a sheolann an coimisinéir tuairisc faoinár mbráid. In ainneoin gealltanais ó Choimisinéir na nGardaí faoi sheirbhís ateangaireachta a chur ar fáil do gach garda ar fud na tíre, ní réitíonn an méid sin an fhadhb bhunúsach gur chóir go mbeadh an Ghaeilge ag gardaí, go háirithe aon gharda atá lonnaithe i gceantar Gaeltachta. Bheadh sprioc agus dáta soiléir leagtha sa reachtaíocht faoin leasú seo go mbeadh Gaeilge ag 20% d’earcaithe don Gharda Síochána ó 2030, agus go mbeadh 40% den líon foirne iomlán inniúil sa Ghaeilge faoi 2030. Is é sin le rá go mbeadh ar ghardaí an Ghaeilge a fhoghlaim sa deich mbliana atá romhainn. Meabhraím don choiste go raibh riachtanas Gaeilge 100% le bheith mar bhall den Gharda roimh 2005. Dúirt an Rialtas ag an am nach dtiocfadh laghdú ar chaighdeán na Gaeilge i measc na ngardaí, ach anois níl ach aon trian de chomhaltaí an Gharda Síochána i gceantair Ghaeltachta in ann Gaeilge a labhairt le muintir na háite le linn dóibh a bheith ag obair ann.

Bíonn meon frith-Ghaelach sa chóras dlí, agus ba chóir nach mbeadh easpa Gaeilge sa Gharda Síochána ag cur leis sin. Tá sé de cheart ag gach duine sa tír seo Gaeilge a labhairt le garda in aon áit. Nílimid ag cur an riachtanais sin 100% ar ais ach ag cinntiú go mbeidh cothrom na Féinne ann, ar a laghad, idir an riachtanas Béarla agus Gaeilge a bheith ag comhaltaí. Níl costas breise ag baint le duine le Gaeilge nó duine le Béarla a earcú. Bíonn ar ghardaí traenáil a dhéanamh chun rudaí nua a fhoghlaim mar chuid den phost. Mar sin, ní bheadh sa Ghaeilge ach rud eile le foghlaim.