Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Is trua é sin mar measaim go bhfuil sé tábhachtach go bhfuil an tuiscint ann agus go bhfuil sé leagtha amach cuibheasach soiléir gur gá don chomhlacht poiblí an t-ainm Gaeilge amháin a úsáid, nó má tá siad ag úsáid an t-ainm Gaeilge gur féidir leo an t-ainm Béarla a úsáid in éineacht leis, ach nach féidir leo an t-ainm Béarla amháin a úsáid. Tá sé seo i gceist chun deireadh a chur leis an gcleachtas atá ann faoi láthair i measc a lán comhlachtaí an leagan Béarla amháin a úsáid amhail is go bhfuil sé an-deacair dhá nó trí fhocal a rá as Gaeilge más sin teideal an chomhlachta.

Measaim go gcuidíonn sé má tá fiú an beagán sin de Ghaeilge in úsáid i gcomhfhreagras agus sa ghnáthchaidreamh laethúil in oifigí nó i gcaint. Fiú go hidirnáisiúnta, tugann sé íomhá níos láidre don teanga go bhfuil an meas sin againn ar ár dteanga dhúchasach go bhfuil muid sásta an t-ainm sin a bhronnadh ar ár gcomhlachtaí Stáit, a chur ina n-ainmneacha oifigiúla agus go bhfuil muid sásta é a úsáid. Ní fiú dúinn na teidil ná an lógó Gaeilge a chur ar na comhlachtaí seo agus ansin deis a thabhairt dóibh gan iad sin a úsáid.

Níl mé sásta leasú Uimh. 97 a tharraingt síos ag an staid seo. Measaim gur chóir, ar a laghad, féachaint an athuair air. Níl airgead i gceist. Níl ann ach dualgas, athrú meoin agus iallach a chur ar na comhlachtaí agus iad siúd atá sna chomhlachtaí athrú meoin a bheith acu maidir le teideal an chomhlachta a bhfuil siad ag obair leo. Is comhlachtaí Stáit iad sna cásanna seo. Ní bheadh anseo ach an Stát ag tabhairt tús áite nó seasaimh dhlíthiúil bhunreachtúil don Ghaeilge tríd an aitheantas breise seo a thabhairt don stádas agus don teideal atá ar an gcomhlacht.

Leag mé amach dáta ag deireadh an leasaithe seo ionas go dtiocfadh an fhoráil seo i bhfeidhm in 2026.

Tá mé sásta smaoineamh an athuair ar an dáta sin más gá, ach caithfidh spriocdháta a bheith ann. Bheadh cúig bliana go leor ama ionas go mbeadh na comhlachtaí in ann athrú a dhéanamh. Nílimid ag rá go bhfuil gá le gach uile dhuine sa státseirbhís, nó sna comhlachtaí seo, a bheith líofa i nGaeilge nó aon rud eile. Nílimid ach ag rá go mbeadh siad líofa i dteideal an chomhlachta nó na ranna, sin an méid. Ba chóir go mbeadh siad ábalta an teideal a litriú fiú. Tá cásanna áirithe ann de roinnt daoine ón státchóras a dhéanann comhfhreagras nach féidir leo an teideal féin a litriú don dream atá siad ag obair dó.