Oireachtas Joint and Select Committees

Friday, 29 January 2021

Select Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019: Céim an Choiste (Atógáil)

Photo of Catherine ConnollyCatherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Ní thuigim cad atá i gceist le leasú Uimh. 18. B’fhéidir gur botún de shaghas éigin é. Rinneamar go léir botúin, ní mór dom a admháil. B’fhéidir go mbeimid in ann teacht ar ais go dtí leasú Uimh. 18.

Aontaím le leasú Uimh. 19. Tá gá breathnú air ar a laghad. Bhain mé úsáid as an gcáipéis a léigh mé aréir maidir leis an bplean do chathair na Gaillimhe. Is cinnte go bhfuil easpa i gceist ansin mar nach bhfuil aon duine ann chun brú a chur ar an gcóras agus a rá nach féidir an tuarascáil seo a fhoilsiú i mBéarla amháin. Léiríonn sé sin cé chomh tábhachtach is atá sé go mbeadh duine amháin, coiste, nó cibé cén rud é ann chun aitheantas a thabhairt do dhaoine sa chomhlacht poiblí sin go bhfuil dhá theanga oifigiúla againne. Tá dualgais orainne agus ar an gcomhlacht poiblí.

Nuair a smaoiním ar an bplean forbartha do chathair na Gaillimhe, smaoiním ar Ghaillimh 2020 freisin agus athsmaoineamh a bhí i gceist. Togra iontach dearfach a bhí ann agus bhí féidearthachtaí ann go mbeadh sé ina thogra dearfach, ach athsmaoineamh a bhí i gceist ann maidir le duine le Gaeilge. Nuair a ceapadh duine le Gaeilge, tugadh an teideal oifigeach Gaeilge ar an duine. Athsmaoineamh a bhí ann i dtús báire agus ansin ról srianta seachas duine le Gaeilge a bheith ann ón tús chun an togra iontach sin a chur chun cinn ar bhealach dátheangach. Is é sin an dara sampla don Aire Stáit, más mian leis smaoineamh air sin.

Ba mhaith liom tagairt a dhéanamh d’Údarás na Gaeltachta, eagraíocht iontach agus moladh ó cheithre hairde na spéire tugtha di ó thaobh cúrsaí fostaíochta de agus an méid atá déanta ag an údarás do na Gaeltachtaí uilig. Aontaím leis sin. Tá sé luaite go minic agam, ámh, go bhfuil trí dhualgas nó tríonóid de dhualgais ag an údarás sin, is iad an pobal a chothú, fostaíocht a thabhairt isteach agus an teanga a chothú, a chaomhnú agus a chur chun cinn. De réir an méid atá feicthe agam, agus tá mo thaithí srianta go leor, cuireadh béim ar an bhfostaíocht, agus tá sé sin thar a bheith tábhachtach. Gan fhostaíocht, ní bheidh aon bheocht sa Ghaeltacht. Ní raibh an aird chéanna ar an teanga ó thaobh na heagraíochta sin de. Nílim ag fáil lochta ach is é an rud atá á léiriú agam ná gan duine a bheith i gceannas i ngach comhlacht agus i ngach Roinn freisin, gan duine le fís, le heolas agus le ról a bheith aige nó aici an teanga a chur chun cinn ar bhonn cearta, beimid thíos.

Sa chomhthéacs sin tá níos mó ná fiúntas ag baint leis na leasuithe seo. Tá siad tábhachtach, agus molaim an Teachta Ó Snodaigh as an leasú seo a chur os comhair an choiste. Stopfaidh mé ag an bpointe seo agus éistfidh mé leis an Aire Stáit. B’fhéidir go bhfuil sé chun glacadh leis; níl a fhios agam.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.