Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Níl sé i gceist agam caitheamh anuas orthu siúd atá ag foghlaim na Gaeilge agus a bhfuil leibhéal acu atá níos ísle ná B2 but ní mise an duine atá ag rá go bhfuil inniúlacht ag duine. Má tá duine inniúil, ba chóir go mbeadh sé in ann a ghnó leis an bpobal a dhéanamh trí Ghaeilge. Má tá gá le leibhéal níos airde ná sin, níl fadhb ar bith ann. Is féidir é sin a chur i bhforálacha eile. Mar shampla, má tá gá go mbeadh duine ábalta céim dlí a dhéanamh trí Ghaeilge, glacaim leis gur leibhéal iomlán difriúil é sin ó a bheith inniúil sa Ghaeilge ag B2.

Seo an minimum atá i gceist ionas gur féidir le duine a rá go bhfuil sé nó sí inniúil. Níl mise ag súil go mbeadh gach duine sa státchóras inniúil ar an nGaeilge. Níl mé chomh míréasúnta sin. Bheadh sé go hiontach agus b'fhéidir gur cheist í sin a dhéanfaidh duine éigin díriú isteach uirthi tar éis 14 bliain ar scoil nach bhfuil daoine inniúil sa Ghaeilge. Sin cheist eile, áfach. Sa chás seo, aon uair a táimid ag caint faoin státchóras i gcoitinne agus fiú leis an Acht, táimid ag caint faoi sheirbhís phoiblí a thabhairt do dhaoine. Ní leor é go bhfuil duine in ann "conas atá tú?", "Dia duit" agus "Dia is Muire duit" a rá nó "fan nóiméad, I will get the other fella for you he has the Irish" a rá. Ní leor sin ach tá orm agus tá ar Ghaeilgeoirí eile cur suas leis sin lá i ndiaidh lae nuair atáimid ag déileáil leis an státchóras. Bímid ag déileáil leis an státchóras le daoine ar chóir go mbeadh an Ghaeilge ar a dtoil acu mar tá siad ag déileáil leis an bpobal nó tá siad in institiúidí atá ag cur an Ghaeilge chun cinn nó go bhfuil dualgais Ghaeilge nó Gaeltachta acu. Tá fadhb ann mar sin. Aithníonn gach duine an fhadhb agus sin an fáth go bhfuilimid ag déileáil leis an mBille seo.

Tá mise ag rá gur chóir go mbeadh daoine inniúil ag an mbunleibhéal má tá an leibhéal seo acu. Níl mise ag leagan amach cad iad na postanna nó gur chóir go mbeadh daoine inniúil i ngach uile phost. Sin jab don choiste comhairliúcháin. D'fheadfadh an coiste comhairliúchán cinneadh a dhéanamh fiú, nach leibhéal B2 a bheas i gceist ach leibhéal éigin eile. Tá mise ag rá gur chóir go mbeadh B2 i gceist agus ní mise amháin a luaigh é sin. Roimh Nollaig ag an gcomhchoiste, bhí an léachtóir sinsearach, Dr. John Walsh, os comhair an choiste. B'fhiú díriú isteach ar an méid a bhí seisean ag rá. Luaigh seisean agus luaigh daoine eile an inniúlacht ó thaobh na Gaeilge de, mar a luaigh an Teachta Ó Cuív, mar cheann de na cnámha spairne gur chóir go mbeadh lárnach d'aon reachtaíocht. Dúirt sé an méid seo a leanas:

Léiríonn an taithí idirnáisiúnta in áiteanna ar nós Cheanada agus Thír na mBascach go mbeadh leibhéal B2 de dhíth chun seirbhís shásúil dhátheangach a chur ar fáil, a nglacfadh cainteoirí na mionteanga leis. Sin an pointe is tábhachtaí mar caithfidh an tseirbhís a bheith ar chaighdeán sásúil chun go n-úsáidfear í. Is ionann leibhéal B2 agus meánleibhéal ard agus tugtar "úsáideoir neamhspleách" ar dhuine a bhaineann amach an leibhéal sin, is é sin le rá gur féidir leis nó léi an teanga a úsáid go nádúrtha sa scríobh agus sa chaint, ar ábhar a bhfuil taithí aige nó aici orthu.

Tá an cur síos a thugann Comhairle na hEorpa ar ghinchumas labhartha do leibhéal B2 mar seo a leanas:

Bíonn mo chuid cainte sách líofa agus sách spontáineach chun gur féidir liom idirghníomhú le cainteoirí dúchais go rialta. Is féidir liom a bheith rannpháirteach i bplé ar bith ar ábhair a bhfuil taithí agam orthu agus is féidir liom mo thuairimí féin a mhíniú agus a chosaint.

Faoin teideal scríbhneoireacht, maítear: "Is féidir liom téacsanna soiléire mionsonracha a scríobh ar raon leathan ábhar ar spéis liom iad." Nuair a bhí sé ag labhairt linn sa chomhchoiste, lean an Dr. John Walsh ag rá:

Tá an comhchreat aitheanta go hidirnáisiúnta chun leibhéal foghlaimeoirí teanga a mheas, agus baintear úsáid as go forleathan chun measúnú a dhéanamh ar fhostaithe in eagraíochtaí ilteangacha nó san áit ina bhfuil cáilíocht ghairmiúil i dteanga de dhíth.

Sin é leagtha amach go díreach ansin. Is fiú dúinn é sin a leagan amach go soiléir sa Bhille seo agus is sna nótaí míniúcháin ag tús an Bhille gur chóir go mbeadh an soiléiriú sin.