Aengus Ó Snodaigh (Dublin South Central, Sinn Fein) | Oireachtas source

Tairgim leasú Uimh. 4:

I leathanach 7, idir línte 8 agus 9, an méid seo a leanas a chur isteach: “Leasú ar theideal fada an Phríomh-Achta

2.Leasaítear an Príomh-Acht tríd an méid seo a leanas a chur in ionad a theidil fhada:

“ACHT CHUN ÚSÁID NA GAEILGE A CHUR CHUN CINN CHUN CRÍOCH OIFIGIÚIL SA STÁT; CHUN SOCRÚ A DHÉANAMH MAIDIR LE DHÁ THEANGA OIFIGIÚLA AN STÁIT A ÚSÁID IN IMEACHTAÍ PARLAIMINTE, IN ACHTANNA AN OIREACHTAIS, I RIARADH AN CHEARTAIS, LE LINN CUMARSÁID A DHÉANAMH LEIS AN bPOBAL NÓ SEIRBHÍSÍ A SHOLÁTHAR DON PHOBAL AGUS LE LINN OBAIR COMHLACHTAÍ POIBLÍ A DHÉANAMH; CHUN DUALGAIS COMHLACHTAÍ DEN SÓRT SIN I LEITH THEANGACHA OIFIGIÚLA AN STÁIT A LEAGAN AMACH; AGUS CHUN NA gCRÍOCH SIN, CHUN SOCRÚ A DHÉANAMH MAIDIR LE BUNÚ OIFIG CHOIMISINÉIR NA dTEANGACHA OIFIGIÚLA AGUS CHUN A FEIDHMEANNA A MHÍNIÚ; CHUN SOCRÚ A DHÉANAMH MAIDIR LEIS AN gCOIMISINÉIR D’FHOILSIÚ FAISNÉIS ÁIRITHE A BHAINEANN LE CRÍOCHA AN ACHTA SEO; AGUS CHUN SOCRÚ A DHÉANAMH I dTAOBH NITHE GAOLMHARA AGUS FORÁLACHA LGHNÉITHEACHA.”.”

Is rudaí simplí atá i gceist anseo. Arís, is an Teideal fada den phríomh-Acht atá i gceist. Chuirfeadh an leasú seo leis na dualgais eile atá an Bille seo ag leagan amach, ag cur "agus forálacha ilghnéitheacha" ag an deireadh. Is gnáthrud é seo i reachtaíocht agus ba chóir go mbeadh sé ann sa chás seo toisc nach díreach leagan amach ar stádas na Gaeilge atá i gceist agus níl sé díreach faoi bheith ag dhéanamh cinnte de go bhfuil cur chun cinn na Gaeilge mar chríoch oifigiúil sa státchóras i gcoitinne. Mar a deir an leasú, baineann sé le himeachtaí parlaiminte, Achtanna an Oireachtais, cumarsáid a dhéanamh leis an bpobal, seirbhísí a soláthar don phobal, obair comhlachtaí poiblí a dhéanamh agus níos mó. Tá liosta fada sa Teideal fada den bhun-Acht 2003. Mo bhuíochas dóibh siúd a chur an bun-Acht le chéile mar bhí sé i gceist acu go mbeadh sé ilghnéitheach agus sin atá i gceist agamsa anseo. Chuideodh sé linn dá mbeadh sé sin curtha ar a bhonn chomh maith agus déileálfadh sé le roinnt de na leasuithe atá curtha isteach againn.

Má ghlactar leis an leasú seo thabharfadh sé an deis dúinn na leasuithe atá as ord toisc nach mbaineann siad leis an mBille - in ainneoin nach n-aontaím leis go minic áit atá sé sin leagtha síos - a phlé. Bheadh siad inghlactha toisc go mbeadh "forálacha ilghnéitheacha" i gceist sa Teideal. Arís, seo argóint faoi scóip an Bhille. Má tá dabht ann in aon chor faoi scóip an bhun-Achta, tá sé níos deacra dúinn scóip an Bhille seo a leathnú. Seo an argóint atá ann agus an fáth go bhfuilimid ag lorg soiléiriú ar cad go díreach é scóip an Bhille, sa chaoi nach mbeadh aon dabht faoi anois nó amach anseo. Beimid ag teacht ar ais chuig Acht na dTeangacha Oifigiúla chomh tapa in Éirinn agus is féidir mar níl an Bille seo láidir go leor. Is céim chun tosaigh é. Aithním é sin agus d’aithin mé é sin ó thús báire, ach níl sé fada go leor nó láidir go leor agus níl go leor cumhachtaí ann. Tabharfaidh sé seo an deis dúinn ar an gCéim seo na leasuithe atá os ár gcomhair a bheith inghlactha agus teacht ar ais chuige ar aon Chéim eile chun na bearnaí a líonadh arís más gá.

Tá súil agam go mbeimid ag teacht ar ais i bhfad Éireann níos tapúla ná mar a thángamar ar ais ón uair a tháinig an chéad Acht na dTeangacha Oifigiúla i réim in 2003 agus a luaithe is féidir linn fáil réidh leis an Rialtas seo agus Rialtas ceart a chur ann a dhéileálfaidh leis na ceisteanna móra seo. Is é an rud ceannann céanna atá i gceist leis an leasú Uimh. 308 ag an deireadh, is é sin nuair a bheimid ag déileáil leis an Teideal Fada mar go gcaithfear é a athrá ansin chomh maith.