Ms Cynthia Ní Mhurchú:

Nach bhfuil siad ann. Is dócha go mbaineann sé seo le dearcadh. Má bhaineann sé le dearcadh nó le haineolas, tá sé an-éasca é sin a fheabhsú nó a leasú, is é sin go mbeadh comhlacht earcaíochta le speisialtóireacht Gaeilge nó daoine a bhfuil Gaeilge ar a gcumas acu, le ceapadh a chuirfeadh cáipéis nó tuairisc os comhair pé oifig atá i gceist chun a thaispeáint go bhfuil a leithéid d'uimhreacha ó thaobh na n-ollscoileanna de tar éis céimeanna a bhaint amach a bhfuil an Ghaeilge ar a gcumas acu agus go mb'fhéidir go mbeadh spéis acu i bpoist le Gaeilge a fháil sa státchóras agus sa státseirbhís.

B’fhéidir nach bhfuil sé sin ró-éasca mura bhfuil an bun-obair déanta ag leibhéal na meánscoileanna. Sa séú bliain, bliain na hardteiste, ba chóir go mbeadh an múinteoir atá ag plé le gairmoideachas agus mar sin de ábalta plean a chur os comhair na ndaoine óga seo atá ag líonadh isteach CAOs agus ag smaoineamh ar phointí thuas san aer. B’fhéidir go ndíreofar ar phoist atá amuigh ansin agus rá leo go bhfuil Gaeilge mhaith ag teastáil chun na poist sin a fháil. Bheadh an t-eolas sin ar fáil do na hoifigí poiblí atá ag earcú agus atá ag iarraidh an 20% seo a líonadh.

Aontaím go hiomlán le Liam Mac Cóil go gcaithfear tosú anois agus níl aon dabht i m’aigne go bhfuil na daoine amuigh ansin agus go mbeidís breá sásta na poist sin a fháil. An rud faoi dhaoine óga atá ina 20aidí anois ná go bhfuil géarchéim amháin feicthe acu, sé sin, an tíogar Ceilteach ag fáil bháis, agus anois tá géarchéim eile feicthe acu sa bhliain seo ó thaobh an choróinvíreas. Bí cinnte go bhfuil siad i bhfad níos coimeádaí ná mar a bhí mise, mar a dúirt mé i mo phíosa cainte, agus tá siad i bhfad níos tuillteanaí post slán a fháil, sé sin, post sa státchóras. Tá siad breá sásta anois a bheith ag smaoineamh ar an bpost slán a fháil agus a bheith ag cur isteach ar na poist sin. Ciallaíonn sé sin go mbeidh siad sásta agus ní amháin go bhfuil siad ag díriú ar an saol poiblí. Sin smaoineamh amháin. Táim cinnte nach an freagra is fearr í ach is tús atá ann.

Cuireadh ceist faoin ardteist. Ba chóir go mbeadh bunchumas ag gach éinne agus seans ag gach éinne an Ghaeilge a bheith acu suas go dtí an ardteist. Níl a fhios agam faoi dhá pháipéar ardteiste a bheith ann. Cinnte cuirim fáilte roimh aon rud a phlé ach níor mhaith liom go mbeadh ard-Ghaeilge ag dream amháin ar thaobh amháin den tír agus Gaeilge líofa lofa lag ar an taobh eile. Oibríonn sé faoi láthair go bhfuil an cúrsa pass agus an cúrsa onórach ann. Ba mhaith liom go gcreidfeadh daoine, toisc go bhfeiceann siad í sa státchóras, go bhfuil stádas ag an nGaeilge. Ciallaíonn sé sin go mbeadh a fhios ag an duine atá Gaeilge pass á dhéanamh aige nó aici sa scoil go bhfuil stádas éigin ag baint léi sa státchóras agus sa saol poiblí amach anseo. Níl sé sin ann. Tá a fhios agam go bhfuil muid á iarraidh sin-----