Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 2 December 2020

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Cúrsaí Eacnamaíochta, Teanga, Cultúrtha, Oideachais, Forbairt Pobal agus Fóillíocht sa Ghaeltacht: Comhlachas na gComharchumann & Comhlachtaí Pobalbhunaithe

Mr. Páidí Ó Sé:

Gabhaim buíochas don Seanadóir as an gceist. Ó thaobh na gcomhairlí contae agus na n-eagraíochtaí tithíochta, tógfaidh mé sampla beag. Táim ag obair faoi láthair leis an mBord Oideachais agus Oiliúna Chiarraí faoi láthair agus tá sé ag teacht aníos le tacaíocht a bheadh ar fáil do na meánscoileanna ó thaobh go mbeadh múinteoirí le Gaolainn mhaith acu ar fáil do na scoileanna go bhfuil siad bainteach leo. Tá an-chroí acu chun é sin a fhorbairt agus tá an-chroí againne chun an rud céanna a fhorbairt do na daltaí sna Gaeltachtaí ó thaobh na matamaitice, na ceimice, na fisice agus a leithéid. Tá an Roinn Oideachais agus an Comhairle um Oideachas Gaeltachta agus Gaelscolaíochta, COGG, ag obair air seo, ach an t-aon deacracht ná go bhfuil siad ar fad ag obair ina silos féin agus níl éinne ag caint le chéile, cé go bhfuil muid ar fad báúil don toradh atá uainn go mbeadh Gaolainn níos fearr ar fáil do na leanaí óga agus faoi mar atá na leanaí atá sa mheánscoil. Mar a dúirt mé, tá na snáitheanna ar fad ag crochadh anuas agus tá mé féin ag obair i mo vacuum féin ach níl aon chomhordú air. Dá mbeadh COGG, an Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, an Roinn Oideachais agus na scoileanna ceangailte i seomra amháin agus dá dtabharfaí tascanna chucu, d'fhéadfaí é a chomhordú níos fearr. Titeann sé sin anuas sna scoileanna Gaeltachta beaga leis ó thaobh na deacrachta a bhíonn acu postanna a líonadh, go háirithe le Gaeltachtaí a bheadh ina bhreac-Ghaeltachtaí.

Ó thaobh na gcomhairlí contae, b'fhéidir go mbeadh níos mó le rá ag Máirtín Ó Méalóid ó thaobh na tithíochta de agus an deacracht atá ag na heagraíochtaí. Má fhéachtar ar pholasaithe a cuireadh le chéile ag an Stát do 2040 ó thaobh conas a ritheadh siad an tír agus na pleananna atá ann, tá plean iontach ann ach caithfear dul go dtí leathanach 147 chun teacht ar aon fhocal mar gheall ar an nGaolainn. Má fhéachtar ar an bplean réigiúnach taobh thíos de sin, arís tá sé an-deacair teacht ar aon phleananna ó thaobh na Gaolainne. Má fhéachtar ar an bplean atá ag Comhairle Contae Chiarraí, caithfear dul go dtí leathanach 26 go dtí go mbeadh aon fhocal ann mar gheall ar an nGaolainn. Níl an feasacht acu. Níl aon rud sna cáipéisí pleanála agus níl an tuiscint acu ar an nGaeltacht. Ní mór dúinn an plean sin a bheith eagraithe blianta roimhe sin ag duine éigin go mbeadh tuiscint éigin aige nó aici ar an nGaolainn agus ar an nGaeltacht chun go mbeadh na pleananna a bheadh ag teacht anuas ón mbarr ceangailte nó chomhtháite leis na pleananna atá sna ceantair Ghaeltachta, mar níl an teanga lárnach sna pleananna sin in aon tslí.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.