Oireachtas Joint and Select Committees

Wednesday, 11 November 2020

Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community

Cúraimí agus Struchtúr Údarás na Gaeltachta, agus Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2020: Údarás na Gaeltachta

Mr. Colm Ó Coisdealbha:

Maidir le Bille na dTeangacha Oifigiúla, táim ag teacht ó chúlra de bheith ag obair in Oifig an Choimisinéara Teanga roimhe seo. Dá bhrí sin, ó thaobh an Údaráis de, is é an áit ina sheasaimid ná go bhfuil sé ríthábhachtach go mbeadh seirbhísí Stáit ar fáil sa Ghaeltacht. Is í an cheist atá ann, i ndáiríre, ná cén chaoi gur féidir é sin a dhéanamh. Tá an dualgas reachtúil is féidir a leagan agus is iomaí slí gur féidir é sin a dhéanamh. Is féidir é sin a dhéanamh go díreach, trí na caighdeáin teanga, agus tá slite difriúla gur féidir linn iad a fháil agus teacht ar an mian atá ann, is é sin, go mbeidh réimse leathan seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge sa Ghaeltacht. Is dúshlán mór atá anseo. B'fhéidir go bhfuil cuid de na freagraí ag baint leis an Údarás féin. Conas a fhaighimid dóthain daoine a bheith ag obair sna háiteanna agus sna hearnálacha difriúla sa Státchóras le go mbeidh siad in ann na seirbhísí seo a chur ar fáil trí Ghaeilge? Is í sin an áit, i ndáiríre, a bhféadfadh an t-Údarás tacú chomh maith. Is féidir tacú leis sin go cinnte ó thaobh na deiseanna sin a léiriú do dhaoine agus tacú leis an gcur chuige atá ann sna pobail tríd an bpleanáil teanga agus na slite sin ar fad. Is féidir linn an teachtaireacht a chur trasna faoi na roghanna agus na deiseanna sin atá ann agus a bheith gníomhach sna bealaí sin. Tagann sé síos chomh maith go dtí an toil atá ann le go bhféadfaí na seirbhísí seo a chur ar fáil.

Sin an áit go bhfuil an t-Údarás ag teacht as. Aontaíonn muid gur chóir go mbeadh seirbhísí ar fáil trí Ghaeilge sa Ghaeltacht agus tacaíonn muid leis sin. Sin bunchuspóir agus is beag duine a chuireadh ina aghaidh. Is í an cheist atá ann i ndáiríre ná cén chaoi, reachtaíocht ann nó as, a thacú leis sin go praiticiúil ar bhealach gur féidir an réimse leathan seirbhísí a úsáid. Caithfimid glacadh leis chomh maith go mbeidh sé an-deacair chuile chineál seirbhís a chur ar fáil. Beidh réimse seirbhísí ann a bhaineann saineolas nó speisialtacht faoi leith leo. Aithníonn muid, cé go mbeadh sé inmhianaithe a leithéid de rud a dhéanamh, go mbeidh sé deacair seirbhísí den chineál sin a chur ar fáil.

Fáiltíonn muid roimh an bplé atá ar siúl i láthair na huaire ó thaobh Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), 2019. Ag teacht ó mo chúlra féin, tuigim an tábhacht atá leis agus bheadh sé ar an gcaoi chéanna don Údarás leis an obair atá ar siúl leis an bpleanáil teanga. Tá na rudaí seo uilig ceangailte le chéile agus ní oibríonn ceann amháin gan chuile shórt a bheith ag obair le chéile. Tá rudaí mar ról an Stáit sa Ghaeltacht, na seirbhísí a chuirtear ar fáil, an teachtaireacht a thugtar do phobal na Gaeltachta agus an chaoi a dtacaíonn sé leis an bpleanáil teanga snaidhmthe le chéile agus fite fuaite le chéile. Níl a fhios agam an bhfuil aon cheisteanna sonracha ag eascairt as sin ach sin an fhealsúnacht agus an mheoin atá ag an Údarás ina leith.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.