Mr. Julian de Spáinn:

D'fhiafraigh an Seanadóir Kyne faoin gcomhoibriú nó an tacaíocht atá ann anois go bhfuil an Tionól bunaithe ó Thuaidh. Bhí cruinniú againn le Carál Ní Chuilín, atá mar Aire na bPobal ann faoi láthair, agus leis an Aire Airgeadais ann, Conor Murphy, agus tá an bheirt acu ag léiriú an-tacaíocht don airgead a bheith curtha ar fáil d'Fhoras na Gaeilge. Táimid ag lorg €6 milliún in iomlán agus €1.5 milliún de a bheith curtha ar leataobh. Tuigim go bhfuil siadsan oscailte dó sin a dhéanamh, ach mar is eol dúinn anois, níor tháinig sé sin tríd sa cháinaisnéis. Is €1.3 milliún atá ann. Is céim é sin ach nuair a bhaintear fiú €450,000 as sin níl mórán fágtha.

Táimid lánsásta leis na lárionaid Gaeilge. Feicimid fiú ó Thuaidh é. Tá lárionaid Gaeilge tógtha ar fud na háite sa Sé Chontae. Tá sé soiléir má tá lárionad Gaeilge ann, le fócas agus áit lárnach ann, gur féidir go leor tionchar a imirt ar an bpobal. Is féidir leo breis daoine a chur ag labhairt na Gaeilge agus feiceálacht agus stádas breise a thabhairt don teanga. Táimid an-sásta go bhfuil airgead sa bhreis ann dóibh agus beidh sin faoi stiúir an Roinn Ghaeltachta ó thaobh airgid caipitil agus na háiteanna seo a thógáil. Bheadh sé iontach dá mbeadh scéim ann chun cabhrú le daoine le costais ailtirí agus mar sin de chun teacht ar an bpointe gur féidir leo cur isteach ar an airgead caipitil chun an t-ionad a thógáil ina dhiaidh sin. Tá roinnt mhaith grúpaí sna Fiche-sé Chontae atá ag iarraidh dul síos an bóthar sin agus táimid lánchinnte go bhféadfadh sé sin tarlú.

Mar gheall nach bhfuil a dhóthain airgid ag Foras na Gaeilge, tá rud in easnamh ó thaobh na lárionaid Gaeilge de. Moladh nach fiú iad a thógáil mura féidir iad a rith. Bhíomar ag iarraidh go mbeadh scéim faoi leith ann do na lárionaid Gaeilge Thuaidh agus Theas chun cabhrú leis na grúpaí feidhmiú agus lárionaid Gaeilge a chur ag obair sa phobal freisin. Sin easnamh atá ann de bharr an méid airgid atá á chur ar fáil faoi láthair.

Chuir an Teachta Connolly ceist maidir leis an SPG. Sa cháipéis chomhairliúcháin don scéim phobal Gaeilge nua atá chun tosú an bhliain seo chugainn, dúirt Foras na Gaeilge go bhfaighidh aon SPG atá lonnaithe i gceantar le baile seirbhíse Gaeltachta nó líonra Gaeilge níos lú airgid ná SPG eile. Ní dhéanann sé seo aon chiall dúinn mar tá dhá chlár oibre iomlán éagsúil ag an dá ghrúpa agus sin an bun-fháth go bhfuil siad ann. Tá siad chun rud nua a fhorbairt nach bhfuil ann cheana féin agus is féidir obair an SPG a fhorbairt go reatha sa todhchaí. Má laghdaítear an méid airgid mar go bhfuil eagraíocht ag tabhairt airgid do líonra, go bunúsach níl sí ag tabhairt an méid airgid atá ann don líonra i ndáiríre mar tá cuid den airgead sin ag dul go SPGs. Breathnaíonn an lipéad ar nós go bhfuil sí ag tabhairt airgid don dá rud ach i ndáiríre tá sí ag gearradh siar ar an bhféidearthacht atá ag an dá ghrúpa feidhmiú ar an dá phlean atá siad ag cur chun cinn. Bheadh sé sin i gceist i nGaillimh agus i Maigh Eo, mar shampla.

D’fhiafraigh an Teachta Calleary cá bhfuil na SPGs. Tá ceann i gCaisleán an Bharraigh, i gCluain Dolcáin, in Inis, i nGaillimh agus i Muineachán. Níl an oiread sa bhreis ar sin sa Fiche-sé Chontae agus sin fáth eile don scéim nua atá ag oscailt an bhliain seo chugainn. Bhíomar an-láidir gur chóir go mbeadh a dhóthain airgid ann chun ar a laghad deich ngrúpa nua a mhaoiniú sa phobal. Bhíodh grúpa i bPort Láirge, mar shampla agus ba chóir go mbeadh ceann ann arís. Ní fheadar faoi Dhún na nGall. Ag breathnú timpeall an tseomra, tá éileamh sa phobal go mbeadh a leithéid ann ach níl an t-airgead ag Foras na Gaeilge chun é seo a dhéanamh i gceart an bhliain seo chugainn, mura ndéanann sé tosaíocht leis an airgead a fuair sé go dtí seo. Ní féidir leis fanacht go dtí an bhliain seo chugainn. Sin ceann de na bunphointí atá againn. Cé nach bhfuil an t-airgead sásúil, caithfear tosaíocht a dhéanamh leis don SPG don bhliain seo chugainn, nó caillfimid an deis.

Tabharfaidh mé sampla amháin deireanach faoi cén fáth go bhfuilimid ag rá gur chóir €55,000 a chur ar fáil do gach grúpa. Faoi láthair faigheann siad b’fhéidir €42,500. Deir plean Foras na Gaeilge go n-ardófar é sin go €45,000 agus gur féidir an duine a fhostú ar feadh cúig lá sa tseachtain. Ar an meán, tá na hoifigigh ar na scéimeanna seo ag obair ann ar a laghad cúig bliana, so ar an ngnáthscála d'oifigeach feidhmiúcháin, tagann an tuarastal pinsin agus cáin go dtí €42,500.

Fágfaidh sé sin €2,500 don ghrúpa de chuid an SPG le feidhmiú. Ní féidir leis feidhmiú ar €2,500. Sin an fáth go bhfuil iarratas thar a bheith réasúnta de €55,000 déanta ag na grúpaí SPG d'Fhoras na Gaeilge.