Oireachtas Joint and Select Committees
Wednesday, 21 October 2020
Joint Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Irish Speaking Community
Cúraimí an Choimisinéir Teanga agus Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú) 2019: An Coimisinéir Teanga
Mr. Rónán Ó Domhnaill:
Is é an rud is mó atá á lorg agam ná an fheidhm bhreise atá molta san Acht. Déanfaidh sé sin difear mór.
Maidir leis An nGarda Síochána, chas mé le Coimisinéir na nGardaí, Drew Harris, agus bhí cruinniú tairbheach maith againn. Mhínigh mé dó na deacrachtaí atá ann agus labhair sé faoi na polasaithe éagsúla atá á gcur chun cinn ag an nGarda agus tá siad á gcur chun cinn. Caithfidh mé breathnú, áfach, ar an reachtaíocht i gcónaí agus ar an dualgas atá inti go gcinnteoidh An Garda Síochána an oiread agus is féidir gur comhaltaí le Gaeilge a bheidh lonnaithe i stáisiúin sa Ghaeltacht. Níl mé ag feiceáil aon fhás nó fhorbairt air sin a thabharfadh dóchas dom go bhfuil siad ag dul sa treo ceart. Tá fadhb ansin. Tá chuile chosúlacht air go mbeidh mé ag brath ar fhreagra agus gan aon réamhbhreithiúnas a thabhairt. Braitheann sé ar an bhfreagra. Déanfaidh mé cinneadh ansin an gá dom dul go dtí Tithe an Oireachtais nó an bhfeicfidh mé an bhfuil conair ann le teacht as san am ina bhfuilimid leis An nGarda Síochána ina dhiaidh sin.
Ó thaobh cúrsaí earcaíochta agus an mbeidh cur ina n-aghaidh sa Státseirbhís, tuigim rud amháin ó ceapadh sa phost seo mé, díreach mar a dúirt an Teachta Ó Cúiv i ndíospóireacht Dála, is é sin nach bhfuil réiteach aon fhaidhbe i gcónaí ann féin sa reachtaíocht ach tuigeann daoine reachtaíocht. Má dheirtear le daoine go bhfuil dualgas reachtúil ann é seo a chur i gcrích, caithfear é a chur i gcrích. Má tá sé docht daingean sa reachtaíocht nua go gcaithfidh 20% a bheith ann, má tá stádas reachtúil faoin bplean, má tá sé soiléir cé atá freagrach as cur i bhfeidhm an phlean agus má tá an coiste atá ag ullmhú an phlean sách láidir le cathaoirleach neamhspleách agus baill neamhspleácha ar an gcoiste, ba cheart go gcuideodh sé sin teacht timpeall air sin.
Is í an cheist is bunúsaí ar fad maidir le cearta teanga ná ceist earcaíochta. Leag an Seanadóir a mhéar air sa mhéid is an bhfuil a dhóthain daoine le Gaeilge ag obair sa Státchóras faoi láthair. Tá sé an-soiléir nach bhfuil. Léiríonn na figiúirí é sin. Tháinig ríomhphost chugam maidin inniu ó dhuine ag déanamh gearáin faoi chúrsaí earcaíochta. An bhféadfainn é a léamh amach, a Chathaoirligh?
No comments