Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 2 July 2019

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

Pobal Gaeilge i mBaile Munna: Plé

Photo of Catherine ConnollyCatherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Ba mhaith liom cúpla ceist a chur. Tiocfaidh mé ar ais go dtí na finnéithe ansin. Gabhaim buíochas leo arís. Is eiseamláirí iad. Caithfidh mé a rá go bhfuil ardú meanman i gceist anseo domsa. Bíonn muid ag éisteacht i gcónaí leis na deacrachtaí tromchúiseacha atá ar an talamh, mar is eol dúinn. Tá mé thar a bheith sásta go bhfuil na finnéithe os ár gcomhair. Tá siad tar éis an choiste a chur ar an eolas maidir leis an bhfeachtas scoile atá ar bun acu, ach ní hé sin an cuireadh a thug an coiste dóibh. Tá siad tar éis cur síos a thabhairt dúinn ar an bpobal i gcoitinne. Tá clubanna do dhaoine óga tagtha suas mar théama os comhair an choiste seo. Is léir go mbíonn daoine óga i gConamara agus a lán Gaeltachtaí eile ag labhairt Béarla eatarthu féin. Iarraim ar na finnéithe tuilleadh eolais a thabhairt dúinn maidir leis an gcaoi ina bhfuil ag éirí leo an Ghaeilge a chur chun cinn i measc daoine óga.

Maidir le comharthaí, tháinig mé as Gaillimh inné. Tá féile beartaithe i mBóthar na Trá, i gcathair atá in ainm is a bheith dátheangach. Tá mé thar a bheith bródúil as an gcathair. Ag an am céanna, níl focal Gaeilge le feiceáil i gcomhthéacs an fhéile atá beartaithe. Tá cognitive dissonance i gceist i gcónaí. Bíonn rud amháin á rá agus rud eile ag tarlú ar an talamh. An bhfuil comharthaí Gaeilge le feiceáil i mBaile Munna?

Is í féinmhuinín an chritéir nó an rud is tábhachtaí. Ní féidir aon teanga a úsáid gan féinmhuinín. Tá siad fite fuaite le chéile. Ba mhaith liom tuilleadh eolais a fháil. Aontaím leis an Uasal Mac Giolla Ruaidh go bhfuil an stair thar a bheith tábhachtach, ach tá sé tábhachtach freisin díriú isteach ar an gcaoi ina bhfuil an Ghaeilge á cur chun cinn sa lá atá inniu ann. Cén tslat tomhais atá á úsáid ag muintir Bhaile Munna? Cad atá foghlamtha acu? Céard iad na botúin atá déanta acu? Tá mise ag smaoineamh ar Ghaillimh - cathair dhátheangach ar thairseach na Gaeltachta is mó sa tír.

Táim ag iarraidh a fhoghlaim an t-am uilig.

Ó thaobh impleachtaí de, caithfimid a rá nach saineolaithe muidne nó nach coiste oideachais atá anseo. Má tá gá le scoil nua, beidh scoil nua ann, ag brath ar na figiúirí ar an talamh. Nach é sin bun agus barr an scéil, má tá an coiste in ann a chruthú go bhfuil gá le scoil nua? Beidh impleachtaí ó thaobh scoileanna eile de. Ó thaobh Scoil Chaitríona de, cé mhéad dalta as Baile Munna atá ag freastal faoi láthair ar Scoil Chaitríona nó ar scoil eile taobh amuigh de Bhaile Munna?

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.