Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 4 December 2018

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

Craoltóireacht Raidió agus an Ghaeilge: Plé

4:00 pm

Dr. Rosemary Day:

Tá éagsúlacht mhór ó thaobh caighdeán de freisin. Más rud é go dtagaimid go dtí beagnach an mhír anseo, baineann an mhórchuid le siamsaíocht i stíl na gclár agus na ngiotaí Gaeilge. Tá sé sin le feiceáil nó sonrach ó na teidil atá orthu: "Ceol agus Caint", "Craic agus Ceol", "Craic an Lae", "Aon Chraic". Níl mórán de fhreastal á dhéanamh ag stáisiún ar bith ar ghnáthriachtanais Gaeilgeoirí ná ar mhuintir na Gaeltachta nó ar dhaoine a labhraíonn Gaeilge go rialta nó sách rialta. Mar shampla ó thaobh cúrsaí nuachta agus soláthar nuachta de, craolann RTÉ Raidió 1 nuacht i nGaeilge gach aon lá. Craolann RTÉ Lyric giotaí gairide nuachta gach aon lá. Craolann RTÉ 2FM giotaí gairide nuachta ó Luan go hAoine. Níl nuacht laethúil Gaeilge le fáil ó aon stáisiún neamhspleách eile, bíodh sé ina stáisiún tráchtála nó pobail.

Is é an t-uafás is mó a fheicimid, i ndáiríre, agus an chúis bhuairimh is mó dúinn ná maidir leis na contaetha a bhfuil Gaeltacht iontu. Tá seacht gcinn de chontaetha a bhfuil stáisiúin ag freastal ar cheantair Ghaeltachta. I gCorcaigh, níl clár iomlán Gaeilge ag C103 i gCorcaigh. Tá ag stáisiún Red FM agus tá roinnt nó lear maith ag Spin Southwest atá ag freastal ar an óige. I gCiarraí tá trí huaire an chloig in aghaidh na seachtaine ag Radio Kerry, agus clúdaíonn Spin Southwest, atá go maith, naoi n-uaire an chloig don aos óg. Clúdaíonn sé sin Gaeltacht Chiarraí. I nGaillimh, tá feabhas mór tagtha ar Galway Bay FM. Ní raibh tada aige anuraidh agus i mbliana tá 1.5% den soláthar aige as Gaeilge. Mar a dúirt mé, tá go leor soláthair ag iRadio ach é i rith na hoíche. Maidir le Maigh Eo, tá trí huaire agus 15 nóiméad aige agus arís ag Midwest Radio, agus arís tá iRadio ar fáil ann freisin. I nDún na nGall, tá trí huaire agus breis agus leathuair a chloig ag Highland Radio ann. B'shin timpeall 2% den aschur seachtainiúil. Maidir le Ocean FM, tá níos lú ná 0.25 % d'achur i nGaeilge aige, is é sin níos lú na 1%. I gContae na Mí, tá 2.43 uair a chloig ag LMFM ansin. I bPort Láirge tá dhá stáisiún: WLR, ceann logánta, a bhfuil níos lú ná 0.25% aige, agus BEAT 103-104, a chraolann don aos óg, a bhfuil 2.7% aige.

Tá brón orm faoi na staitisticí ar fad a thabhairt amach chomh sciobtha sin, ach táim ag iarraidh dul ar aghaidh go dtí an méid a bheidh le rá ag Dr. Walsh faoi na rudaí a eascraíonn as seo agus na moltaí atá againn don choiste agus do ghrúpaí eile.

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.