Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 6 November 2018

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

Plean Gníomhaíochta 2018-2022 de Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge: An tAire Stáit ag an Roinn Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta (Atógáil)

4:00 pm

Photo of Catherine ConnollyCatherine Connolly (Galway West, Independent) | Oireachtas source

Mar is eol don Aire Stáit, bhí sé thíos agus ní raibh deis agam an taighde is déanaí ón Seanadóir a léamh fós a chuireann in iúl go bhfuil fadhbanna maidir leis. Is rud maith go bhfuil an plean gníomhaíochta ann ach ba mhaith liom é a chur i gcomhthéacs i dtús báire.

Maidir leis an bplean é féin agus an mhonatóireacht, is rud maith anois go bhfuil an coiste stiúrtha ag feidhmiú. Cén lá a bhí an coiste ar siúl? Cé atá ar an gcoiste? Cén uair agus cé chomh minic a bheidh an coiste stiúrtha nua ag teacht le chéile? Ar a laghad tá sé bunaithe anois. Is é an córas monatóireachta an córas is tábhachtaí anois. B'shin ceist amháin phraiticiúil. Cé hiad na baill atá ar an gcoiste sin?

Tá ceist agam maidir leis an athbhreithniú atá i gceist maidir le scéim na gcúntóirí teanga. Tháinig an t-uafás eagraíochtaí os ár gcomhair ag cur in iúl gur scéim iontach é seo ach ar an talamh tá na deacrachtaí seo a leanas ann. Níl siad ag fáil pá a bhfuil ar leibhéal a mheallann daoine chun teacht isteach. Níl an bhliain iomlán i gceist.

Táim sásta go bhfuil athbhreithniú i gceist. Cén uair a thosaigh sé? Cén uair a bheidh sé críochnaithe agus an mbeidh sé foilsithe?

Maidir leis an tuarascáil bhliantúil - ag filleadh arís go dtí an córas monatóireachta - is é seo plean a thosaigh i mbliana, in 2018. Cúig bliana a bhí i gceist ag fanacht air. An mbeidh tuarascáil bhliantúil roimh dheireadh na bliana seo? An mbeidh sé réidh?

Cá bhfuil Acht na dTeangacha Oifigiúla? Cá bhfuil an Bille? An mbeidh sá foilsithe go luath?

An bhfuil sé ar intinn ag an Aire Scéim Labhairt na Gaeilge a thabhairt ar ais ar a laghad, mar shlat tomhais don mhéid Gaeilge atá a húsáid sna ceantair Ghaeltachta?

Stopfaidh mé anois ach ba mhaith liom na ceisteanna sin a chur.

Bhí sé soiléir arís ó na grúpaí de dhaoine óga a bhí os ár gcomhair go raibh siad iontach, meabhrach agus in ann rudaí a chur trasna go soiléir maidir leis na fadhbanna ar an talamh.

Maidir leis na fadhbanna sin is iad: daoine óga ag caint i mBéarla agus gan ionad chun bualadh isteach ann dóibh taobh amuigh de theach tábhairne. Is é sin ceann de na riachtanais atá ag teastáil go géar, is é sin ionad chun bualadh isteach ann. Tá a fhios agam go bhfuil togra píolótach ar an gCeathrú Rua faoi láthair. An bhfuil an Roinn ag déanamh monatóireacht air sin nó an bhfuil baint ag an Roinn leis?

Maidir le polasaí do na hoileáin, tá a fhios ag an Aire mar bíonn sé ag na cruinnithe céanna liomsa. Is é an pointe a thagann aníos go minic ná go bhfuil easpa polasaí do na hoileáin uile ar fud na tíre. Tá siad ag feidhmiú i bhfolús, i ndáiríre. Tá siad ag fiafraí díom an bhfuil sé ar intinn ag an Roinn polasaí a fhoilsiú go luath. An féidir leis an Aire tús a chur leis an gceist faoin mBille maidir le hAcht na dTeangacha Oifigiúla agus cá bhfuil sé?

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.