Oireachtas Joint and Select Committees

Tuesday, 6 November 2018

Joint Standing Committee on the Irish Language, the Gaeltacht and the Islands

Plean Gníomhaíochta 2018-2022 de Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge: An tAire Stáit ag an Roinn Cultúir, Oidhreachta agus Gaeltachta (Atógáil)

4:00 pm

Photo of Aindrias MoynihanAindrias Moynihan (Cork North West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Déanaim comhghairdeas leis an Aire Stáit as a phost nua. Bhí deis agam léamh tríd an ráiteas tosaigh. Gabhaim buíochas leis an Aire Stáit as an gcur i láthair. Tá cúpla ábhar gur mhaith liom díriú isteach orthu, ach sula dtéim i dtreo na spriocanna féin, bhí plé againn cheana féin mar gheall ar phlean gníomhaíochta agus ar an tslí inar féidir muid a fheiscint cén dul chun cinn a bheadh ann agus mar sin de. Bhíomar ag lorg go mbeadh tuairisc éigin ina leagfaí amach na spriocanna éagsúla agus an dul chun cinn, nó easpa dul chun cinn, atá déanta orthu. Bheadh sé go breá éasca féachaint ar document a léireodh cá bhfuil an dul chun cinn, cá bhfuil na bearnaí, agus mar sin de. Bheadh sé an-chabhrach dá mba rud é go mbeadh a leithéid ar fáil an t-am ar fad. B'fhéidir gurbh fhiú document beo a bheadh ann mar choimeádfadh sé brú ar dhaoine laistigh den Roinn tracking a dhéanamh ar dul chun cinn nó ar easpa dul chun cinn.

D'fhéadfaí a leithéid a chur ar fáil mar luamar é cheana féin ag cruinnithe anseo. Tá a lán rudaí dearfacha ar fud na tíre ó thaobh na Gaelainne de. Tá brú in áiteanna eile. Ceann de na seoda is mó, nó ceann de na háiteanna ina bhfuil deiseanna iontacha, ná an córas oideachais mar tá foireann an-láidir ann ag brú cúrsaí Gaelainne chun cinn. Tá straitéis nua agus a leithéid ann chomh maith. Tá brú ar na scoileanna Gaeltachta agus na Gaelscoileanna maidir le múinteoirí a fháil sna hábhair éagsúla. Tá an t-ábhar seo tarraingthe aníos againn arís agus arís eile. Tá príomhoidí ag léiriú na deacrachtaí seo dúinn le fada an lá. Cloisimid pleananna éagsúla chun soláthar na múinteoirí a fheabhsú chun go mbeidh breis múinteoirí le Gaelainn i gcomhair ábhar cosúil le fisic, ceimic, agus réimse leathan ábhar eile. Cad é an dul chun cinn atá á dhéanamh maidir leis na múinteoirí breise seo a chur ar fáil? Tá géarghá leo cheana féin. Feicfimid go bhfuil líon na ndaoine ag teacht ó na bunscoileanna ag fás. Beidh breis brú amach anseo.

Bhí plean ann chun virtual seomra ranga ann a fhorbairt, áit inar féidir múinteoirí ar fud na tíre bheith ag múineadh thar an Idirlíon. Bhí sé sin le bheith ann i gcomhair dheireadh 2018. Níl ach cúpla seachtain fágtha sa bhliain. Cad atá ag tarlú ansin? An bhfuil dul chun cinn ann?

Tá an ról ceannaireachta an-tábhachtach sa chóras oideachais. Feicfimid é sin nuair a théann na leads isteach sa rang. Má tá múinteoir ábalta gnó a dhéanamh go breá compordach leo agus an príomhoide nó príomhoifigeach feidhmeach ag tabhairt cuairte, léiríonn sé dea-shampla. Feicfimid go bhfuil cúpla post CEO á bhfógairt ag na education and training boards, ETBs, le déanaí agus nach bhfuil an Ghaelainn riachtanach do na poist sin i gCorcaigh, i dTiobraid Árann, i gCill Chainnigh, agus i gCeatharlach in ainneoin go mbeidh na CEOs sin ag plé le scoileanna Gaeltachta agus Gaelscoileanna. An aontódh an tAire Stáit go mbeidh sé ag teacht salach ar straitéis agus aidhmeanna na Roinne dá mba rud é nach mbeadh Gaelainn ag an duine a bheadh i bhfeighil ar na ETBs agus a mbeidh ról ceannaireachta lárnach aige nó aici sa chóras oideachais?

Tá ábhar deireanach le plé agam. Bhí sé i gceist go mbeadh lárionad Gaelainne ann. Bhí sé leagtha síos sa straitéis go mbeadh lárionad Gaelainne i gColáiste Íosagáin i mBaile Bhúirne. Cad é an dul chun cinn atá á dhéanamh maidir leis sin?

Comments

No comments

Log in or join to post a public comment.