Éamon Ó Cuív (Galway West, Fianna Fail) | Oireachtas source

Faoi alt 3 den Bhille seo, féadfaidh Aire iarraidh ar Choimisiún Thithe an Oireachtais ionstraimí reachtúla a aistriú, ach ní bheidh aon dualgas ar Choimisiún Thithe an Oireachtais é sin a dhéanamh taobh istigh d'aon scála ama. Mar is eol dúinn, tá 394 Acht de chuid an Oireachtais fós le h-aistriú ag an gcoimisiún, in ainneoin an dualgas bunreachtúla atá orthu agus in ainneoin forálacha Acht na dTeangacha Oifigiúla. Tá an ráiteas sin bunaithe ar eolas a chur an Ceann Comhairle chugam ar 7 Deireadh Fomhair 2012. D'admhaigh sé nach bhfuil ag éirí le Choimisiún Thithe an Oireachtais na hAchtanna a aistriú de réir mar atá siad á achtú ag an Oireachtas. Mar sin, cén barántas atá ag an Aire Stáit go ndéanfar na hionstraimí reachtúla a aistriú de réir mar is gá agus in am cuí? Níl aon cheangal air a leithéid a dhéanamh. Faoi láthair, níl ag éirí leo an bun-jab atá acu a dhéanamh cé go bhfuil na hacmhainní acu le déileáil leis na riaráistí ar an gcéad dul síos. Má thosaíonn siad leis an gcuid is sine de na riaráistí, tógfaidh sé blianta dóibh teacht chomh fada leis na hionstraimí reachtúla. Faoin alt seo den Bhille, "féadfaidh an Coimisiún táille de cibé méid a chinnfidh an Coimisiún a ghearradh" ar Roinn leis an obair seo a dhéanamh. Cad a tharlóidh má cheapann an Roinn go bhfuil táille míchuí á ghearradh? Ní bheidh an tAire in ann aon rud a dhéanamh. Faoin reachtaíocht seo, an mbeidh cead ag Airí dul taobh amuigh de Thithe an Oireachtais leis an aistriú seo a dhéanamh? Má tá moill thar chuimse ar Choimisiún Thithe an Oireachtais rudaí a aistriú, an mbeidh Airí in ann úsáid a bhaint as aistritheoirí gairmiúla?

Tá sé ar intinn againn leasú ar fho-alt (2F) a mholadh ar Chéim na Tuarascála, ag iarraidh go ndéanfaí an chéad athbhreithniú ar an gCaighdeán Oifigiúil laistigh de bhliain. Tá sé mar phlean againn freisin leasú ar fho-alt (2G) a mholadh ionas go mbeidh sé mar dhualgas ar an gcoimisiún dul i gcomhairle le daoine leasmhara, mar shampla, aistritheoirí gairmiúla, lucht na meáin, an coiste téarmaíochta agus Foras na Gaeilge, ó tharla go bhfuil foclóireacht faoina gcúram. Ní cheart go mbeadh sé fágtha ag an gcoimisiún dul i gcomhairle leis na daoine nó b'fhéidir gan dul i gcomhairle leo, agus gur cuma leis an gcoimisiún. Is é udár na faidhbe ar fad atá againn faoi láthair ná gur dhiúltaigh an coimisiún dul i dteagmháil le coiste leathan le saineolaithe nuair a bhí an t-athbhreithniú cuimsitheach ar an gcaighdeán ar siúl. Chuir Rannóg an Aistriúcháin leagan nua eile le chéile gan dul i gcomhairle le héinne. Níl a fhios agam cá bhfuair siad an t-am, mar níl an t-am acu a gcuid gnó ceart - reachtaíocht a aistriú - a dhéanamh. Ní raibh aon ionchur ag an gcoiste téarmaíochta, ag lucht na foclóireachta, ag an dream atá ag plé leis na meáin nó ag aistritheoirí gairmiúla taobh amuigh de Rannóg an Aistriúcháin.

Ní raibh aon ionchur ag múinteoirí nó ag na grúpaí sin a bhí ar an gcoiste a bhunaíodh agus anseo sa Bhille níl aon cheangal glacadh le h-ionchur na ndreamanna sin. Beimid ag moladh go mbeidh dualgas, liosta de na dreamanna sin a eisiúint. Ar ndóigh, beidh an liosta sin comhthreomhar leis an dream daoine a réitigh an caighdeán an-mhaith a réitigh siad, tar éis dul i gcomhairle leis an bpobal. Beimid freisin ag cur leasuithe faoi sin agus faoi an dul i gcomhairle leis an bpobal le go mbeidh struchtúr leis an bpróiseas, mar a bhí ag an gcoiste a bhunaigh an Rialtas deiridh. Is é sin, go raibh dul i gcomhairle struchtúrtha ag gach céim den phróiseas agus go raibh stuaim leis an obair agus cur chuige oscailte, seachas an cur chuige rúnda a bhí ag Rannóg an Aistriúcháin.