Seán Kyne (Galway West, Fine Gael)
Link to this: Individually | In context | Oireachtas source

Ó cuireadh tús leis an bpróiseas pleanála teanga in 2014, seo a leanas léargas ar staid reatha an phróisis mar a bhaineann sé leis na limistéir pleanála teanga Ghaeltachta, na bailte seirbhíse Gaeltachta agus na líonraí Gaeilge mar a shainítear iad faoi Acht na Gaeltachta 2012:

Na Limistéir Pleanála Teanga Ghaeltachta

Den 26 limistéar pleanála teanga Gaeltachta atá aitheanta faoin Acht, tá an próiseas tosaithe i 23 limistéar agus táthar ag súil leis go mbeidh sé tosaithe sa trí limistéar eile faoi dheireadh na bliana, eadhon: Bearna agus Cnoc na Cathrach; Oirthear Chathair na Gaillimhe; agus an tEachréidh. Maidir leis na limistéir ina bhfuil an próiseas tosaithe ann cheana féin, tá pleananna i leith na limistéar a leanas á mbreithniú ag mo Roinn faoi láthair:

- Gaoth Dobhair, Rann na Feirste, Anagaire & Loch an Iúir

- Cois Fharraige

- Cloich Chionnaola, Gort an Choirce, An Fál Carrach agus Machaire Rabhairtaigh.

Nuair atá na pleananna faofa chun sástacht mo Roinne, déanfar orduithe i leith na limistéar, faoi alt 7(2) den Acht – rud a chuirfidh tús le forfheidhmiú na bpleananna. Beidh tréimhse fhorfheidhmithe 7 mbliana i gceist le pleananna teanga agus déanfaidh mo Roinn athbhreithniú tréimhsiúil ar chur i bhfeidhm na bpleananna le linn an ama sin. Tá sé i gceist go ndéanfar athbhreithniú eatramhach ar gach plean teanga agus go ndéanfar é sin i mbliain 3 den chur i bhfeidhm de ghnáth. Tá sé i gceist freisin go ndéanfar athbhreithniú críochnúil ar gach plean teanga agus go ndéanfar é sin i mbliain 6 den chur i bhfeidhm de ghnáth. Tá sé de cheart ag mo Roinn athbhreithniú a dhéanamh ag tréimhsí éagsúla nó ar bhonn níos minice ná na tréimhsí atá sonraithe má fheictear go bhfuil gá lena leithéid.

Beifear ag súil leis go gcuirfear pleananna i leith na limistéar a leanas faoi bhráid mo Roinne chun críche faofa idir seo agus deireadh na bliana:

- Ciarraí Thiar

- Ciarraí Theas

- Na Déise

- Árainn Mhór

- Dún na nGall Theas

- An Cheathrú Rua

- Múscraí

- Dúiche Sheoigheach & Tuar Mhic Éadaigh

- Conamara Láir

Beidh obair ar bun chun ullmhúchán na bpleananna teanga i leith na limistéar a leanas a bhrú chun cinn sa bhliain reatha chomh maith i dtreo iad a bheith curtha faoi mo bhráid in 2018:

- Ceantar na nOileán

- Toraigh

- Tuaisceart Dhún na nGall

- Maigh Eo Thuaidh

- Oileán Árainn

- Ráth Chairn & Baile Ghib

- Cléire

- Maigh Eo Thiar

- Na Rosa

- Maigh Cuilinn

- An Ghaeltacht Láir

- Bearna & Cnoc na Cathrach

- Oirthear Chathair na Gaillimhe

- An tEachréidh

Na Bailte Seirbhíse Gaeltachta

Maidir leis na bailte seirbhíse Gaeltachta, tá an próiseas tosaithe cheana chun plean teanga a ullmhú faoin Acht i leith na mbailte: Daingean Uí Chúis, Leitir Ceanainn, agus Cathair na Gaillimhe. Táthar ag súil leis go mbeidh ullmhúchán pleananna tosaithe sna bailte: Béal an Mhuirthead, An Clochán Liath; Cathair Chorcaí, Trá Lí agus Dún Garbhán i mbliana.

Na Líonraí Gaeilge

I deannta sin, tá obair idir lámha chun pleananna teanga a ullmhú i leith na líonraí Gaeilge: Baile Loch Riach, Co. na Gaillimhe; Inis, Co. an Chláir agus Cluain Dolcáin, Baile Átha Cliath.

Chun cabhrú le feidhmiú an phróisis pleanála teanga sa bhliain reatha, d’fhógair mé allúntas airgid ar fiú €850,000 ar 7 Bealtaine 2017. Dáilfear €735,000 den allúntas ar Údarás na Gaeltachta agus €115,000 ar Fhoras na Gaeilge chun cur ar a gcumas an próiseas pleanála teanga a bhrú chun cinn.